Laikçi Erdoğan

18 Eylül 2011 Pazar, 07:37

Kadri Gürsel/Milliyet

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Mısır, Tunus ve Libya’yı kapsayan “Arap Baharı” turunun kendi hedefleri açısından büyük bir başarı olduğunu tespit ve teslim etmek gerekiyor.
Başbakan Erdoğan bu geziye, hemen öncesinde İsrail’e soğuk savaş ilan etmiş ve bu ülkeyle sıcak savaşı da göze almış, yani İsrail karşıtlığını birkaç ölçek daha büyütmüş bir ülkenin lideri olarak çıktı.
Zamanlama ve içerik bakımından iyi tasarlanmış ve ardından ustaca uygulanmış bir hamleydi bu.
Bu yeni atılımın taze ve olgun meyvelerini, Kahire, Tunus ve Trablus’taki “Arap sokakları”ndan büyük bir hazla topladı Başbakan ve beraberindekiler...
Erdoğan’ın siyasi misyonu, gidilecek “Arap sokakları”nı önceden coşturmakla stratejik skorlar kaydetti.
“Arap Baharı” turunu daha geniş bir açıdan, Ramazan’daki Somali gezisiyle aynı bağlama oturtarak irdelemek lazım. Böyle yapınca, artık elle tutulur, gözle görülür bir hal almış bulunan “Ortadoğu’da liderlik arayışı”nın en azından bir boyutunda, AKP misyonu tarafından merhale kat edilmiş olduğu görülüyor.
Bu boyut siyasi liderlik midir?
Hayır, tabii ki değil. İdeolojik liderlik hiç değil. Olamaz ve zaten olmasın da...
Ama evet, “ahlaki liderlik”tir...
Geniş Ortadoğu’nun Gazze’deki mazlumlarına, Somali’deki açlarına, Suriye’deki müstebitin zulmettiği insanlarına ve Mağrip’te despotlarını henüz devirmiş istibdat mağdurlarına maddi ve manevi bakımdan sahip çıkma çabası...
Arayış, böyle özetlenebilir...
Kahire, Tunus ve Trablus’taki sokak manzaraları, Başbakan Erdoğan’ın ilk Arap Baharı günlerindeki bocalama ve kararsızlıklarının üzerine sünger çekti; Türkiye’nin Ortadoğu’daki bu değişimden yana saf tuttuğunu dünyaya gösterdi.
Daha da ötesinde bu gezi, “Erdoğan” adının çevresinde, karizması, gücü ve etkisi Türkiye’nin sınırlarını aşmış bir liderlik haresi oluştuğunu gösterdi.
“Arap Baharı”, ne Ankara ne de dünyadaki başka bir siyasi merkez tarafından öngörülebilmişti... Dolayısıyla, 2009’un başındaki Davos’tan itibaren İsrail’e cepheden çakmak suretiyle Türk ve pek tabii ki Arap sokaklarına da yapılan siyasi yatırımın arkasında bu isyan ve değişim öngörüsünün bulunduğunu herhalde kimse ileri süremez.
Arap Baharı’ndan önce sokaklardaki Erdoğan sempatisinin somut bir siyasi getiri sağladığından söz etmek de mümkün değildi. Hatta Arap rejimlerinde Ankara’ya tepki duyulmasına neden olan bir yönü bile vardı bu sempatinin.
Ve şimdi o Arap sokakları, kendilerine yapılan yatırımdan verim alınmasına engel olan otoriter rejimlerin bir kısmını devirdiler. Engel ortadan kalktıktan sonra ziyaret edilen Arap kentlerinin sokaklarından, Erdoğan’ın Türkiye’ye ve tüm dünyaya siyasi güç aksettirmesi böylece mümkün oldu.
Yatırımın semeresi bu başkentlerde o sokakları temsil eden yönetimlerin iş başına gelmesi nispetinde alınabilecek.
Kuşkusuz ki bütün bu “Arap Baharı” turunun en dikkat çekici mesajı, Başbakan Erdoğan’ın üç başkentte de “laikliği” önermesi oldu...
Laiklik mesajının diğer adresleri ise “Kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla” misali, Batı başkentleri ve Türkiye idi.
Arap coğrafyasında laikliği savunmanın reaksiyon doğurabilecek riskli bir siyasi girişim olduğunu hem Erdoğan, hem de bütün Batı başkentleri biliyor. Her şeyden önce Arap halklarının güçlü bir laiklik talebi yok. Bu köşede, geçen 28 Şubat’ta “Müslüman demokrasi iş başında” başlığıyla yayımlanan yazıda TESEV’in bu ilgisizliğe “Türk modeli” bağlamında işaret eden araştırmasına değinmiştim; tekrar etmeye lüzum görmüyorum.
Başbakan Erdoğan’ın Araplar nezdinde riske edecek siyasi sermayesinin bol olduğunu, ancak bu bolluğu da hiçbir Arap liderliğinin göze alamadığı seviyede bir “İsrail karşıtı söylem ve eylemin” meydana getirdiğini tespit etmeliyiz.
İsrail karşıtlığı ve bunun neden olduğu “İslamcılık” algısı Araplara verilen laiklik mesajıyla giderilmek isteniyor. Batı ile Ortadoğu arasındaki “şahane denge” Erdoğan’ın oyun planında böyle kuruluyor.
Araplara laiklik mesajı sayesinde Türkiye’deki laiklik savunucuları, Erdoğan’ın sözlerinde bizatihi Erdoğan’a karşı sırtlarını dayayabilecekleri bir “duvar” bulmuş oluyorlar.
En hoşu da Başbakan Erdoğan’ın “laikçiliği”...
Çünkü evet, Erdoğan’ın dediği gibi kişi laik olmaz; dindar, ateist ya da “bilinmezci” vesaire olur. Ama Erdoğan gibi laikliği savunan bir Müslüman da sözlük tanımı gereği “laikçi”dir.
Türkiye’de laikliği savunanlar Erdoğan sayesinde artık göğüslerini gere gere “Laikçiyiz” diyebilecekler