Hukuk her davaya lazım

03 Ağustos 2014 Pazar, 08:10

Kadri Gürsel

AKP ve Gülen Cemaati’nin, aralarındaki fiili iktidar koalisyonu nedeniyle ağız birliği eden sözcüleri ve bu cenahın sözde liberal yandaşları, Ergenekon ve Balyoz davalarındaki hukuk ve usul garabetini eleştirenleri, “davaları itibarsızlaştırmakla” suçlarlardı.
Davalara atfettikleri itibar, siyasi maksatlarından ileri geliyordu: Darbeciler ve sivil müttefiklerinin tasfiye edilerek müstahak oldukları cezalara çarptırılmaları... Davalar bu denli muteber sayılınca, bunlardaki hukuksuzluklara dikkat çekenleri anında “darbeci” ve “Ergenekoncu” ilan etmek de o nispette kolay oluyordu onlar için.
Bugün ise cezaların en ağırından bolca kesildiği o askeri vesayeti ve darbecileri tasfiye davalarından dolayı hapiste olan bir kişi bile yok. Ergenekon, Balyoz ve OdaTv davalarının itibarı beş paralık oldu. Ekseriyetle uyduruk deliller ve ucube iddianameler üzerine inşa edilmiş bu davalar hukuki zeminleri çürük olduğu için çöktüler. Davaların tek dayanağı AKP-Cemaat ortaklığının siyasi payandasıydı. Ortaklık düşmanlığa dönüşünce davalar da dayanaksız kaldı.
Şimdi AKP iktidarı, eski ortağı Cemaat’in polis yapılanmasını tasfiye etmek için yargıyı harekete geçirmiş bulunuyor. Cemaat’in yargıdaki yapısının da benzer bir operasyonun hedefi olacağı öngörülüyor. Hepimiz şunu biliyoruz: 17 ve 25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonları olmasaydı, 22 Temmuz operasyonu da olmazdı. 17 ve 25 Aralık operasyonlarının zamanlamasındaki amaç, 30 Mart Yerel Seçimleri öncesinde kirli çamaşırlarını ortaya dökerek iktidarı sarsmak, büyük oy ve güç kaybına uğratmaktı.
Hükümetin dört bakanı yolsuzluk ve rüşvet delilleri nedeniyle istifa etmek zorunda kaldı ama iktidar beklenen oy kaybına uğramadı. Bu, Başbakan Erdoğan’ın 17 ve 25 Aralık’a karşı geliştirdiği reel politikanın bir başarısıydı. 22 Temmuz operasyonunu mümkün kılan faktörlerin başında 30 Mart’taki bu siyasi başarı geliyor.
22 Temmuz operasyonunda 92 polis gözaltına alındı; bunlardan 31’i tutuklandı. Bu polislerin gözaltına alınıp tutuklanmalarına yol açan siyasi nedenin 17 ve 25 Aralık operasyonları olduğunu bilmemize rağmen, bu operasyonlar bağlamında kendilerine herhangi bir suç isnat edildiğine dair elimizde bilgi yok.
Polisler, hükümet, siyaset, bürokrasi, medya ve iş dünyasından çok sayıda kişinin telefonunu usulsüz yollardan dinlemekle ve casuslukla suçlanıyorlar. Casusluk, gerçek ve güçlü delillerle desteklenmesi gereken çok ciddi bir suçlamadır. Tıpkı darbecilik gibi...
Usulsüz telefon dinlemelerinin son yıllarda olağanüstü boyutlara tırmandığı yönündeki algı, devlete güveni derinden sarsmış ve toplumda paranoya benzeri bir rahatsızlığa neden olmuştur. Casusluk ve dinlemeler konusunda hükümet sözcüleri ve medyası, toplumun bir kesiminin vicdanında zanlıları şimdiden mahkum ettirmiş olabilir ama bu durum davaları kurtarmaya yetmez. Çökmüş davaların sanıkları da bir kesimin vicdanında mahkum edilmişlerdi.
Ergenekon, Balyoz ve OdaTV davaları için dün söylenenlerin bir benzerini, bugün de bir tasfiye aracı işlevini görecek olan bu yeni siyasi operasyon ve dava süreçlerinin başında, uyarı kabilinden tekrar edelim: Hukuk her davaya lazım. Dünkü siyasi amaç olan “askeri vesayetin tasfiyesi”, o davaların itibarını tek başına kurtarmaya ve Türkiye’nin bir hukuk devleti olma gayesine hizmet etmedi. Bugünkü siyasi amaç olan “Cemaat’in tasfiyesi” de tek başına yeterli olmayacaktır.
Hukuki zemini çürük davalar kendi kendilerini itibarsızlaştırıyor ve akıbetleri de siyasi konjonktüre bağlı oluyor.