Abdullah Gül’ün isyanı

19 Nisan 2014 Cumartesi, 08:51

Aslı Aydıntaşbaş/MİLLİYET

Abdullah Gül’ün dün siyasete bomba gibi düşen açıklamaları, siyasetin kirlendiği, üslubun sertleştiği bir dönemde, cumhuriyetin en değerli koltuğuna oturma şerefine çoktan erişmiş, doygun bir devlet adamının haysiyet isyanıdır. Siyaset tarihimizde az görünen bir örnektir.
Cumhurbaşkanı, dün Kütahya’da yaptığı açıklamada, ”mevcut şartlar çerçevesinde gelecekle ilgili bir siyaset planının olmadığını” söyleyerek, şahsıyla ilgili haftalardır yapılan ve zaman zaman kırıcı bir üslupla dillendirilen spekülasyonlara da dur demiştir.
Ortada esrarengiz bir durum yok.
Tayyip Erdoğan ve Abdullah Gül’ün cumhurbaşkanlığı konusunu henüz yüz yüze görüşmediğini biliyoruz.
30 Mart sonrası Başbakan Erdoğan’ın Çankaya’ya çıkmaya kararlı olduğunu da biliyoruz. En azından her gün şu ya da bu biçimde duyuyoruz.
Erdoğan, kah seçim sonrası hükümete yakın gazetelerle yaptığı sohbette, kah Ak Partili kurmaylarla yaptığı beyin fırtınasında Köşk adayı olduğunu deklare etmiştir. Bundan sonrası sadece işin teatral, prosedür boyutudur. O da önümüzdeki haftalarda olur zaten.
Peki Abdullah Gül dünkü ‘Ben yokum’ açıklamasıyla ne mesaj veriyor?
Erdoğan ille de Köşk’e çıkmak istiyorsa, Abdullah Gül kuşkusuz buna engel olmayacaktır.
Ancak Cumhurbaşkanı dünkü açıklamasıyla fiili başkanlık sisteminde bir Medvedev ya da Yıldırım Akbulut olmaya niyeti olmadığını da açıkça deklare etmiştir.
Dün görüştüğüm ve Abdullah Gül’ü yakından tanıyan isimler, Cumhurbaşkanı’nın açıklamasındaki ”mevcut koşullarda” ifadesinin altını çizdiler.
Mevcut koşullar nedir?
Başbakan seçim sonrası kendisine yakın yazarlarla yaptığı toplantıda, bundan sonra Çankaya’da ”koşan, terleyen” bir cumhurbaşkanı olması gerektiğini söylemiş, hemen ardından Ak Partili vekillerle yaptığı (ve özenle basına sızdırılan) toplantıda ”Köşk’e çıkarsam tam yetki kullanırım” demiştir. Ak Parti kurmayları, hiç zaman kaybetmeden ”tam yetki” ile kastedilenin, ‘kabineyi toplama’ gibi 12 Eylül Anayasası’nın Kenan Evren’e verdiği (ve hiçbir cumhurbaşkanı tarafından kullanılmayan) yetkiler olduğunu söylemiştir.
Bütün bunlar, halk oylamasıyla seçilen bir Tayyip Erdoğan’ın mevcut parlamenter sistemde cumhurbaşkanına verilen ”denge, denetleme” gibi yetkilerle yetinmeyeceği, fiili olarak yarı-başkanlık sistemine geçeceğinin sinyalidir.
Bu tabloda Ak Parti’yi kuran ve 12 yıllık iktidarında başbakanlık ve dışişleri bakanlığı yapan Abdullah Gül’ün, kendi manevi ağırlığının bir çırpıda ”sembolik başbakan” ya da ”emanetçi” rolüne indirgenmesini kabul etmesi mümkün değildir. Abdullah Gül, dünkü mesajında böyle bir modelde var olmayacağını açıkça belirtmiştir.
Bir de işin üslup meselesi var ki, değinmemek mümkün değil. Cumhurbaşkanlığına çıkış süreci sancılı olsa da, Abdullah Gül son 7 yılda cumhurbaşkanı olarak iyi-kötü partiler-üstü bir statü kazanmıştır. Muhalefet liderleri dahi, bazı yasaları veto etmemesine sitem etseler de, Abdullah Gül’e temsil ettiği makama yaraşan bir dille yaklaşmıştır.
Ancak ne hazindir ki, son haftalarda kendi partisinin sözcüleri, satır araları ya da yandaş köşelerde bu nezaketi esirgemiştir. Bu durumun Cumhurbaşkanı açısından ‘kırıcı’ bulunduğu, bilinmektedir.
Sahi, ”koşan, terleyen cumhurbaşkanı” arzulamak, ”protokol cumhurbaşkanı olmaz” gibi ifadeler kullanmak, mevcut devlet başkanının koşmadığı, terlemediği anlamına mı gelir?
Bunu düşünenlere tavsiyem, kamuoyu anketlerindeki karşılaştırmalı yüzdelere bakmaları ya da herhangi bir uluslararası toplantıda Gül’e yönelik teveccühü bir görmeleridir...