MB Başkanı Erdem Başçı'dan Başbakan'ın faiz çağrısına cevap

08 Nisan 2014 Salı, 08:02

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, Başbakan Erdoğan’ın “Merkez Bankası faizi indirmeli” çağrısına, “Büyük bir indirim beklemeyin” cevabını verdi ve 1994’teki krizi hatırlattı.
MB Başkanı Erdem Başçı'dan Başbakan'ın faiz çağrısına cevap
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, Kayseri’de yaptığı, ‘Ekonomik Görünüm ve Para Politikası’ konulu sunumda Başbakan Erdoğan’ın “Merkez Bankası olağanüstü toplanıp faizi indirmeli” çıkışına cevap verdi. Başçı, faiz indirimi kararının Para Politikası Kurulu’nda verileceğini belirterek, “Bence indirimin adım adım yapılması gerekir. Ölçülü adımlar atılabilir, zamanlaması ve hızı çok önemli. Türkiye’ye güveni sarsmadan adım atılması gerekir” dedi. Başçı, olağanüstü toplantı çağrıları için ise “Şu an Merkez Bankası olarak ara toplantı yapma ihtiyacımız yok” cevabını verdi.

1994’te yüzde 400’e fırladı

Başçı, faizlerin düşük tutulmasının ortaya çıkaracağı maliyetle ilgili olarak 1994 krizini örnek gösterdi. Başçı, “1994 krizi en iyi göstergedir. Bu dönemde hükümet ısrarla faizleri düşük tutmaya çalıştı. Bu nedenle faizler yükseldi. Faizleri düşük tutacağım diyerek yüzde 400 faiz ödediler. Ne kadar gecikirseniz bedeli artar. Bunu yapmak zorundasınız. Gerekiyorsa faiz artırmak zorundasınız” diye konuştu.

Yurtdışı buna alışık değil

Başçı, bankanın görev alanına giren konularla ilgili siyasilerden yorum gelmesinin Merkez Bankası’nın bağımsızlığına etkisi sorusuna ise “Yurtdışında algılanması zor oldu. Orada aslında Merkez Bankası’nın sadece ekonomik verilere bakarak hareket ettiğini bili- yorlar. Vatandaşlarımız bunu yadırgamıyor. Ancak yurtdışında siyasetçilerin Merkez Bankası hakkında konuşmasına alışık değiller. Dışarıda öyle bir kültür oluşmuş. Merkez Bankası teknik açıdan karar verir” cevabını verdi. Erdem Başçı’nın bu çıkışı kısa süre içerisinde faiz indirimi olmayacağı ve faiz konusunda Merkez Bankası ile hükümetin farklı çizgide olduğunu ortaya koydu.

Erken indirim önlemleri heba eder

Fa­tih Üni­ver­si­te­si Ulus­la­ra­ra­sı Ti­ca­ret Bö­lüm Baş­ka­nı Doç. Dr. Os­man Nu­ri Aras, Baş­çı­’nın açık­la­ma­sı­nı, eko­no­mi­nin ger­çek­le­ri­ni dik­ka­te alan ih­ti­yat­lı bir tu­tum ola­rak de­ğer­len­dir­di. “M­B’­nin ön­ce­lik­li ama­cı fi­yat is­tik­ra­rı­dır. Enf­las­yon­da dü­şüş ol­ma­dan bir fa­iz in­di­ri­mi yap­ma­sı ras­yo­nel ol­ma­ya­cak­tı­r” di­yen Aras, “Ha­zi­ran so­nun­dan ön­ce enf­las­yon­da dü­şüş bek­len­ti­si yok. Do­la­yı­sıy­la Baş­ba­ka­n’­ın bek­len­ti­si çer­çe­ve­sin­de er­ken bir fa­iz in­di­ri­mi, is­tik­ra­r için alı­nan ön­lem­le­rin bo­şa çık­ma­sı­na ve enf­las­yon ar­tışına se­bep olur. Ani ve yük­sek bir fa­iz in­di­ri­mi eko­no­mi­mi­zin ger­çek­le­riy­le bağ­daş­ma­mak­ta­dı­r” yo­ru­mu­nu yap­tı.



1994’te ne oldu?

1993’te DYP-SHP koa­lis­yo­nu baş­ba­ka­nı Tan­su Çil­ler, yük­sek fa­iz­li bul­du­ğu Ha­zi­ne tah­vil­le­ri­ni ip­tal et­ti. Eko­no­mik den­ge­ler olum­suz et­ki­len­di. Do­lar yük­sel­di. Mer­kez dö­viz sat­ma­ya baş­la­dı. Ser­ma­ye çı­kış­la­rı art­tı. 1994’ün ilk 4 ayın­da do­lar TL kar­şı­sın­da yüz­de 100’ün üze­rin­de de­ğer ka­zan­dı. Dö­viz re­zer­vi 7 mil­yar­dan 3 mil­yar do­lara in­di. 5 Ni­san ka­rar­la­rı son­ra­sı ke­mer sık­ma po­li­ti­ka­sı baş­la­dı, hü­kü­met yüz­de 400 fa­iz­le borç­lan­dı.

Başbakan istedi diye faiz düşmez

Ko­nu­yu de­ğer­len­di­ren, Es­ki Ha­zi­ne Müs­te­şar­la­rın­dan, CHP Ge­nel Baş­kan Yar­dım­cı­sı Fa­ik Öz­trak, Baş­ba­kan is­ti­yor di­ye fa­iz­le­rin düş­me­ye­ce­ği­ni söy­le­di. Öz­trak, “E­ğer fa­iz in­di­rim şart­la­rı oluş­muş­sa ka­rar­la­rı Mer­kez ve­rir. Baş­ba­ka­nın mü­da­ha­le­si fa­iz­le­rin düş­me­si­ni ge­cik­ti­rir. Her­kes fa­iz­ler düş­sün, ma­li­yet­ler azal­sın is­ter. Ama enf­las­yon­da her­han­gi bir dü­şüş yok­ken, fa­iz dü­şü­şü­nü ge­rek­ti­re­cek bir or­tam yok­ken sırf Baş­ba­kan is­te­di di­ye fa­iz­ler düş­mez. Ay­rı­ca bu fa­iz­le­ri da­ha da olum­suz et­ki­le­r” de­di. Er­dem Baş­çı­’nın çı­kı­şı­nı da de­ğer­len­di­ren Öz­trak, “Mer­kez Ban­ka­sı baş­ka­nı­nın rüş­tü­nü is­pat et­me­si için da­ha çok dik dur­ma­sı ge­re­ki­r” de­di.

Hazirandan önce indirim zor

Pi­ri Re­is Üni­ver­si­te­si Öğ­re­tim Üye­si Prof. Dr Er­han As­la­noğ­lu, enf­las­yon ve TL’­nin sey­ri­ne ba­ka­rak en er­ken ha­zi­ran ayın­dan fa­iz için adım atı­la­bi­le­ce­ği­ni söy­le­di. Yaz ay­la­rın­da Av­ru­pa Mer­kez Ban­ka­sı ve Fe­d’­in adım­la­rı­nın ta­kip edi­le­ce­ği­ni be­lir­ten As­la­noğ­lu, “Türk Li­ra­sı­’nın de­ğer­len­me­si ve enf­las­yo­nun düş­me­si ha­lin­de fa­iz­ler­de ka­de­me­li bir dü­şüş ola­bi­lir. An­cak hız­lı bir dü­şü­şün ol­ma­sı­nı doğ­ru bul­mu­yoru­m” de­di.

MUSTAFA YAĞMURLU - BUGÜN GAZETESİ

Kaynak : BUGÜN GAZETESİ