AKP'nin istemediği değişiklik...

15 Ağustos 2013 Perşembe, 08:38

İdris Akyüz /YURT

Geçen akşam CNNTÜRK'te meslektaşların sorularını yanıtlayan CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, milletvekillerinin, yerel seçimlerde belediye başkanlıklarına aday olmasına karşı olduğunu söyledi... Doğru ve haklı bir değerlendirme...

Daha önce de milletvekillerinin yerel yönetimlerde aday olmaması gerektiğine defalarca değinmiş, siyaseten etik olmadığını söylemiştik... Dolayısıyla, CHP liderinin de aynı noktada bulunması sevindiricidir... Öyle anlaşılıyor ki CHP, önümüzdeki yerel seçimlerde, milletvekilleri arasından herhangi birini belediye başkan adayı göstermeyecek.

Peki ya AKP... AKP, parti içerisindeki dengeleri koruma adına, bazı milletvekillerini, önümüzdeki yerel seçimlerde aday gösterecek... Ki o isimler arasında bugün bakanlık koltuğunda oturanlar çoğunlukta... Binali Yıldırım, Ali Babacan, Beşir Atalay, Bülent Arınç gibi... AKP bunu zorunluluktan yapacak. Çünkü, parti tüzüğü ; üç dönem üst üste görev yapan AKP'li milletvekillerinin aynı görevi bir daha yapamayacağını hükme bağlıyor. Buna Genel Başkan ve Başbakan Tayyip Erdoğan da dahil... AKP adına sıkıntılı bir süreç.

Başbakan hem bu kuralı uygulamak hem de yönetim erkinden uzak kalmamak için Cumhurbaşkanı adayı olacak. Peki ya diğerleri? Ali Babacan, Binali Yıldırım, Cemil Çiçek, Bülent Arınç gibi isimler... Onlar ne yapacak? Onlara da çare bulundu... Kimi önemli merkezlerde belediye başkan adayı gösterilecekler. Bu isimler, genel seçimlere bir yıl kala 2014'deki yerel seçimlerde aday olabilecek. Seçilirse ne âlâ, seçilmezlerse, bir yıl daha vekilliğe devam...

Olacak iş değil... Hem milletvekili olacaksın hem belediye başkanlığına soyunacaksın. Seçilemezsen de kaybın yok. Milletvekilliğine geri dönüyorsun. Bunun içindir ki Anayasa'nın 84'üncü maddesinde bir değişiklik gerekiyor. Kanımca, milletvekillerinin istifasını düzenleyen bendin yeniden gözden geçirilmesi gerekir. Ne yazık ki Anayasa Uzlaşma Komisyonu'nda bu maddede ortak bir payda oluşturulamadı. Görünen o ki AKP bu değişikliğe yanaşmıyor.

Mantık; herhangi bir milletvekilinin bir başka göreve talip olması halinde vekillikten istifa etmesini öngörüyor. Hukuka göre istifa ise; tek taraflı bir irade beyanıdır. Bunun kabulü ya da reddi söz konusu değildir. Ancak Anayasa, buna izin vermiyor. Milletvekili istifasının yürürlüğe girebilmesi için öncelikle TBMM Başkanlık Divanı'nın \'olur\'unu, ardından da TBMM Genel Kurulu'nun onayını emrediyor.

Hukuki ve siyasi açıdan tartışmaya değer bir konu. Ancak demokrasi'nin olmazsa olmaz koşulu, \'katılımcılık ve çoğulculuk\' ilkelerine baktığınızda olmaması gereken bir uygulama. Aynı isimler her yere aday olacaksa, katılım ve çoğalma nasıl sağlanacak? Halk, eğer kendini temsilen sizi parlamentoya göndermişse, o iradeyi ortaya koyanlara sorarak bir başka göreve talip olmalısınız. İlla da belediye başkanı olmak istiyorsanız, o zaman da vekillikten istifa edip o göreve soyunmalısınız. İkisi bir arada olmamalı. 1980 sonrası süreçte bu uygulamanın topu topu üç örneği var; birisi Melih Gökçek'tir... Milletvekili iken belediye başkanlığına aday oldu ve seçildi. Vekillikten ayrıldı. Bir diğeri, CHP Aydın Milletvekili Özlem Çerçioğlu'dur... O da seçimi kazanınca belediye başkanlığını tercih etti. Bir diğeri ise; merhum Turgut Özal'ın Cumhurbaşkanlığı'nı protesto için DYP'li Murat Sökmenoğlu'nun istifasıdır. Kısacası pratiği olmayan bir kuralı ayakta tutmaya çalışıyoruz.