İkinci Cumhuriyet'in Sonbaharı

13 Ağustos 2013 Salı, 07:39

Fatih Yaşlı /YURT

Merdan Yanardağ Cumhuriyet'in çöküşünü anlattığı kitabına \'Birinci Cumhuriyet'in Sonbaharı\' adını vermişti. Kitabın yazılışının üzerinden çok geçmedi ama şimdi AKP eliyle Cumhuriyet'in yerine kurulmakta olan yeni rejimin, ya da başka bir adlandırmayla İkinci Cumhuriyet'in de sonbaharından söz etmek durumundayız. Bir sıkışma, tıkanma, düşüş aşamasında olduğumuz görülebiliyor.

Haziran direnişi AKP rejimini fena halde sarstı, büyük bir paniğe sevk etti ama çok daha yakıcı başka kriz dinamiklerinin de kapıda olduğunu, sadece mevsimsel anlamda değil, yeni rejimin kışını hazırlayacak olan bir sonbaharın yaklaşmakta olduğunu şimdiden öngörebiliriz.

Yeni rejimin sonbaharında beş temel kriz başlığının gündeme geleceğini ve siyasetin temel belirleyenleri olacağını söylemek mümkün.

Bunlardan birincisi, ekonomiyle ilgili. Henüz gerçek anlamıyla hissedilmese de, sıcak para akımlarıyla ve şişirilmiş bir inşaat sektörüyle varlığını devam ettiren ekonomide denizin bittiğine dair güçlü sinyaller gelmeye başladı.

Dövize bağımlı halde yaşayan Türkiye ekonomisine önümüzdeki günlerde ihtiyaç duyulduğu ölçüde para girişinin olmayacağı ve bunun kuru, faizi ve enflasyonu olumsuz bir şekilde etkileyeceği birçok ekonomist tarafından sıklıkla gündeme getiriliyor.

İkinci kriz başlığında, dış politika bulunuyor. AKP'nin yeni-Osmanlıcı dış politikasının tamamen iflas ettiğini söylemek mümkün.

Esad rejiminin olanca çabaya rağmen düşürülememesi, Mısır'da Müslüman Kardeşler'in devrilmesi, Rojava'da ortaya çıkan Kürt özyönetim bölgesi ve Irak'taki federe Kürt bölgesiyle istenen petrol anlaşmalarının imzalanamaması yeni-Osmanlıcılığın önümüzdeki günlerde derinleşecek krizine işaret ediyor.

Üçüncü kriz dinamiği AKP-Cemaat kavgasıyla bağlantılı. Son on yıl boyunca koalisyon ortağı gibi çalışan AKP ile Cemaat arasında artık gizlenmesi mümkün olmayan ölçüde şiddetlenmiş bir kavga söz konusu.

Cemaat gazetelerinde \'Erdoğan nasıl devrilir\' başlığıyla köşe yazıları yazılıyor, yeni siyasi projeler gündeme getiriliyor, AKP medyasında ise Cemaate \'akıllı olması\' yönünde uyarılar yapılıyor.

Yerel ve genel seçim atmosferine iyice girildikçe, telefon dinlemeleriyle, gizli kamera kayıtlarıyla, yolsuzluk dosyalarıyla beslenecek bir büyük kavgaya şahitlik etme olasılığımız hayli fazla.

Dördüncü kriz başlığı Kürt sorunuyla ilgili. Her ne kadar bir müzakere sürecinden geçiyor olsak da sürecin son derece kırılgan olduğunu görebiliyoruz. Pazarlıklar sürse de iktidarın Kürt hareketine vermiş olduğu sözlerin hemen hemen hiçbiri yerine getirilmiş değil.

Ayrıca Suriye'de Türkiye destekli cihatçı çetelerin Kürt bölgesine düzenlediği saldırılar ve yaptığı katliamlar da müzakere masasının devrilme ihtimalinin giderek artıyor oluşuna işaret ediyor.

Beşinci dinamik, iktidarın Cumhuriyet'in değerlerine yönelik saldırılarının Cumhuriyetçi kitleler nezdinde yarattığı öfkenin giderek katmerleniyor oluşu. Özelikle milli bayramlarda yükselişine tanıklık ettiğimiz bu öfkenin iktidar açısından gözardı edilmesi imkansız bir noktaya doğru evrildiğini söyleyebiliyoruz.

Direnişe verilen \'yaz molası\'nın ardından, sıkça \'Eylül'de yeniden\' çağrılarının gündeme geldiği biliniyor. Buna karşılık olarak iktidar da, daha şimdiden, aldıkları istihbarat bilgilerden söz ederek gereken hazırlıkları yaptığını açıklıyor.

Eylül ayından itibaren okulların açılması, spor müsabakalarının başlaması ve insanların büyük kentlere işlerinin başına dönmesiyle beraber yeni bir toplumsal muhalefet dalgasının yükseleceğini öngörmek için kahin olmaya da istihbarat duyumları almaya da gerek yok. Sonbaharla birlikte Türkiye siyasetinde tarihi birtakım kırılmaların işaretlerini görmeye başlayabiliriz.

Toplumsal muhalefet güçleri elbette ki kendi işlerine bakacaklar, örgütlü bir halk muhalefeti yaratmaya, sokaklarda, meydanlarda mücadele dalgasını yükseltmeye çalışacaklar ama tüm bunları yaparken iktidarın yukarıda sıralamaya çalıştığım kriz dinamiklerini de dikkate alacaklar, siyasal hasımlarının zayıf yanlarını da görecek ve ona göre stratejiler geliştirecekler.

Sonbahar geliyor, sadece doğaya değil, iktidara da. İkinci Cumhuriyet'in sonbaharına doğru yaklaşıyoruz. Merdan Yanardağ da \'İkinci Cumhuriyet'in Sonbaharı\' kitabı için şimdiden hazırlanmaya başlasa iyi olur.