Petrol Kürt barışına yeter mi?

15 Kasım 2013 Cuma, 09:37

Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani’nin hafta sonu Diyarbakır’a yapacağı ziyaretin yankısı sürüyor. AKP’nin yeniden PKK dışında bir muhatap arama çabasına girip girmediği tartışması bir kenara, KDP çizgisinin Türkiye Kürtlerine ne dediğine yakından bakalım. Geçtiğimiz hafta sonu Ankara’da düzenlenen konferansta KDP temsilcilerinin söylediklerini referans alırsak vaziyet iç açıcı değil. KDP, Türkiye’nin Kürtlerle barışmasının dayanağını -her ne kadar PKK ve Öcalan’ın muhatap alınması konusunda görüş bildirmekle birlikte- Güney Kürdistan’daki petrol rezervi olarak görüyor.

Uluslararası Ortadoğu Barış Araştırmaları Merkezinin düzenlediği (IMPR) “Kürtler Barış Demokrasi ve Çözüm Modellerini Tartışıyor” başlıklı konferans, her açıdan Barzani’nin Başbakan Erdoğan’ın davetiyle yapacağı ziyaret üstünden kopan fırtınanın habercisi gibiydi.

Kürt Ulusal Kongresi “PKK çizgisi hakim olacak” endişesiyle ötelenirken, kongrenin olası katılımcılarının KDP çizgisindeki IMPR tarafından Ankara’da, üstelik AKP ile Türkiye Kürtlerinin örgütlü gücü arasında gerilimin “köprüler atılacak mı” endişesi yarattığı günlerde bir araya getirilmesi eleştiri konusu olmuştu. Kuşkusuz Türkiye hükümetinin himayesinde yapılmış bir toplantıydı. Ankara’daki konferansa katılacak PYD temsilcilerinin sınırda bekletilmelerinin, konferansı daha başlamadan bitirdiğini daha önce yazmıştık.
Ancak IMPR Direktörü Aziz Barzani’nin “Gündemimiz Türkiye” diye savunduğu konferansta yaşanan tartışmalar, Mesud Barzani’nin ziyaretine hem AKP’nin, hem de KDP’nin nasıl baktığına ilişkin önemli ipuçları sunmuştu.

‘YAVAŞ AMA OLUMLU’


Öncelikle belirtmek gerekirse, Irak Kürdistanı’ndan gelen tüm temsilciler Türkiye’deki çözüm sürecini “yavaş ama olumlu” gördüklerini belirtti. Üstelik, PKK çizgisinin Türkiye Kürtleri açısından muhatap kabul edilmesi, Öcalan’ın siyaset yapma olanaklarının genişletilmesi gerektiğini KDP’liler de dahil herkes vurguladı. Ancak KDP Dış İlişkiler Ofisi Başkanı Hemin Hewrami yaptığı konuşmada, AKP hükümetine “güven” duyduklarını ifade ederken, Türkiye Kürtleri ve PKK’ye “sabır” telkin etti.

‘AKTİF PARTNER’


Hewrami, AKP ile Kürt ulusal hareketi arasındaki güvensizliğe ilişkin “Küçük oyunlar oynama değil, kazan-kazan politikası uygulama zamanı” derken, Kürtlerin Ortadoğu’nun aktif oyuncuları haline geldiğini, bölge ülkelerinin de Kürtlerin tehdit olmadığını gördüklerini söyledi. “Tek isteğimiz aktif partnerler olmak” diye fikrini özetleyen Hewrami, çuvaldızın ucunu demokrasi paketini eleştirenlere batırdı.

“Bardağın yarı dolu olduğunu görün” diyen Hewrami, dinleyicilerin “Adım atmayan AKP, nasıl güvenelim” sorularına “ Ticari siyasi ilişkiler gelişiyor. Karşılıklı çıkar ayıp değil. Türkiye’nin de, bizim de bir sınır kapımız var. Türkiye’nin petrole ihtiyacı var, bizim de petrolü satmaya. Öyleyse anlaşalım” dedi. Yani, Türkiye’nin Kürtlerle barışmasının güvencesini petrol olarak görüyor.

‘TEKELLERİN ONAYI VAR’


Kuşkusuz Irak Merkezi hükümeti ile petrol üzerinden yaşanan tartışma da konferansa yansıdı. Hewrami, bir yandan “Petrol tüm Irak’ın” derken, diğer yandan yeni sondaj ve dağıtım projelerinin de bölgesel yönetimin hakkı olduğunu üstü kapalı şekilde ifade etti. ABD’li petrol tekellerinin bu alandaki yatırımlarının sürmesini ise - doğrudan ifade etmese de - bölgesel yönetimin girişimlerinin emperyalist güçler tarafından onaylanması gibi sundu.

BARZANİ’NİN ZİYARETİ


Peki KDP temsilcisinin ifade ettiği gibi petrol Türkiye’nin kendi Kürt’üyle barışmasına yeter mi? Mesud Barzani’nin Başbakan Erdoğan’ın çağrısıyla Diyarbakır’a geleceğinin konferansın hemen ertesi günü açıklanması, bu soruya olumlu yanıt vermeyi güçleştiriyor.

“AKP başka muhatap mı arıyor?” sorusunu kenara koyarsak; Türkiye hükümetinin, Ankara’daki konferansa da yansıyan Kürt siyasi güçleri arasındaki gerilime oynadığını düşünmemek için hiçbir neden yok. Irak’taki seçimler gerekçesiyle ötelenen Kürt Ulusal Kongresi’ne dair tartışmalar da özellikle KDP ve PKK arasındaki gerilimin açık kanıtı. Bu gerilimin asıl sebebi olmamakla birlikte sinir ucu şu an Rojava. KDP Temsilcisi Hewrami konuşmasında açıktan PYD’yi eleştirirken, PKK’yi de isim vermeden “Kongrenin gündeminin tek belirleyeni olmak”, “Küçük hesaplar peşinde koşmak” ile suçlamıştı. Türkiye’de Kürt sorununun çözümünün en büyük garantisini Irak Kürdistanı’ndaki petrol olarak ifade eden KDP çizgisi, Türkiye Kürtleri üzerindeki politik etkisini AKP’nin desteğiyle arttırmak istiyor. Diyarbakır ziyareti buna işaret ediyor. (Ankara/EVRENSEL)


--------------------------------------------------------------------------------

21 YIL SONRA


Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın hafta sonu Diyarbakır’a yapacağı ziyaret sırasında görüşeceği Federal Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani 21 yıl sonra tekrar bölgeye geliyor. Barzani, dönemin Jandarma Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis tarafından, bugünkü Irak Cumhurbaşkanı ve Kürdistan Yurtsever Birliği Lideri Celal Talabani ile birlikte ağırlanmıştı.
Türk Silahlı Kuvvetleri, 1992 yılı ekim ayında Kuzey Irak’ta PKK’ye yönelik ilk büyük sınır ötesi operasyonu yaptı. Türkiye operasyonlardan sonuç alabilmek için Kuzey Irak’taki önde gelen Kürt liderler Kürdistan Yurtsever Birliği Celal Talabani ve Irak Kürdistan Demokrat Partisi Lideri Mesut Barzani’nin peşmerge güçlerinin de destek vermesini istedi. Dönemin Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis, 1992 yılı aralık ayında Barzani ve Talabani ile Irak’ta, kısa süre sonra Şırnak’ın Silopi ilçesinde görüştü.
Turgut Özal’ın Cumhurbaşkanı olduğu dönemdeki bu görüşme ardından iki Kürt grubu bir süre PKK’nin karşısında durmuş, sınır karakollarının yapımına ağırlık verilmişti.
Geçen 21 yıl içerisinde Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Eşref Bitlis, uçak kazasında yaşamını yitirdi.
Barzani, bu ziyaretten sonra Ankara’ya birçok kez gelirken, Diyarbakır Havaalanı üzerinden birkaç kez Avrupa ülkelerine gitmişti. Mesut Barzani 21 yıl sonra Diyarbakır’da Başbakan Erdoğan ile görüşürken resmi düzeyde ikinci kez temasta bulunmuş olacak. (DİYARBAKIR)

Kaynak : Evrensel