Türkiye'nin merkezi neresi?

19 Ağustos 2012 Pazar, 09:23

İsmail Küçükkaya/AKŞAM

Son zamanlardaki güncel tartışmaların hepimizi üzmesi ve düşündürmesi gereken tehlikeli bir yanı var.
'Duygusal kopuş' diye sloganlaştırılan süreç, hayatın hemen her alanına doğru genişleyerek yayılıyor.
Siyasal yaşantımızın dili, üslubu ve içeriği çatışmacı, bunu öteden beri biliyoruz.
Yaşanan süreci sadece böyle açıklayamayız.
Siyasete egemen olan ve bir türlü kurtulamadığımız sert iklim, bir sonuç.
'Gerginliği üreten' ise sahip olduğumuz toplumsal özellikler.
Küçük gündelik hayat gözlemleri bunu doğrulayan örneklerle dolu...
Açıkça söylemek gerekir ki; 'toplumsal yaşantımızın kalitesi düşüyor.'
Bir değil, iki değil, birçok Türkiye fotoğrafı var artık ve birbiriyle çelişiyor.
'Sınıfsız-imtiyazsız toplum' özleminin buhar olup uçtuğu bir ülke...
Türkler olarak pek çok güzel ve özel hasletimiz vardır tamam, ama kolaycı bir milletiz vesselam.
Son zamanlarda hep şu sorunun etrafında dolanıyorum:
Bizi bir ulus haline getiren 'eksen değerler' nelerdir?
Merkezimiz neresidir?
Vatandaşlar olarak eşitlik duygusunu soluduğumuz 'devlet okulu-kışla-cami-mezarlık' dörtgeninde bile ayrıştık. Her birinde ve hepsinde.
Uyanmalıyız, Türkiye'nin merkezi kayıyor. Fay hatları çatırdıyor. Mesele Kürt-Türk, Alevi-Sünni gibi yapay ayrımların çok ötesinde. O cephelerde gerçekte sorun yok. Büyük deprem, hiç beklemediğimiz başka fay hattı üzerinden bizi vuracak, eğer önlem almazsak...
Asıl 'yaşam tarzları üzerinden ayrışıyoruz.' Bunun üzerine bir de insan kalitesindeki düşüklüğü ekleyelim...
Her kesimde, 'karşısındakini anlamak için empati duygusu' yoksunluğu bu denli zirvedeyken ne kadar yol alabiliriz emin değilim.
Ve hepsinden önemlisi 'asgari nezaket' kuralları.
Şu da bir gerçektir ki; medeniyet her şeyden evvel gerektiğinde 'özür dilemek' ve yeri geldiğinde 'teşekkür edebilmek' üzerine bina edilir.
Aydınlar neden nefret objesi?
Bu toplumun sözcüleri kimler?
Aydınlarımız değil mi?
'Dönüştürücü akıl' üretmesini beklediğimiz entelektüeller...
Maalesef saygınlıkları yok. Toplumun önünde de değiller. Sahih hiç değiller.
Peki bir başka soru:
'Uğruna ölmeye hazırız, dediğimiz değerler ekseninde' neler var?
'Bu benim devletim, benim cumhuriyetim, benim inancım' dediğimiz 'Bizim ilkelerimiz' dediğimiz 'omurga'ya neler yaslanıyor?
'Karşımızdakinin inancını, fikirlerini ve ilkelerini' ne ölçüde bizimki kadar saygın buluyoruz.
Kültürel yaşantımızı bu eksene göre zenginleştirebiliyor muyuz?
Tartışmalara bakınca insan ürküyor.
Umutsuzluğa kapılıyor.
Siyasal gerginliği anlayabilmek için toplumsal fay hatlarındaki oynamaları görebilmeliyiz.
Toplumla siyaset arasındaki organik bağı bu değerler üzerine kurmak zorundayız.
'Siyaset neden çatışma üretiyor?' sorusunun yanıtı 'Gündelik yaşam kalitesi niçin düşüyor?' meselesinde gizli. Mutlak iktidarı hedefleyen politikacılar halkın nabzını hep ölçerler ve beklentisini bilirler. Çıtayı yükseltmek ve çatışma ikliminden çıkmak için yollardan, barajlardan bile önce yatırım yapılması gereken alan, kültürdür. Zihinsel dönüşüm ancak bu şekilde gerçekleşir.
Kültür, her şeyden önce bir yaşam tarzıdır.
Şu anda sahip olduğumuz yeni yaşam pratikleriyle hem yerel hem evrensel bir kültür inşa etmemiz maalesef mümkün değil. İşte tastamam bu nedenle sporda veya kültürde kalıcı, sürdürülebilir başarılara ulaşamıyoruz. Bir Fazıl Say çıkarıyoruz ama sonra kendi ellerimizle onu taşlıyoruz. Ya da Süreyya Ayhan'lar... Sonra, Avrupa ve Dünya üçüncüsü bir futbol nesli... Bu topraklarda başarı cezasız kalmaz, değil mi?
Soralım kendimize, neden acaba?
Ülkesini gerçekten sevmek, özeleştiri yaparak, onu eleştirmek, doğruyu, güzeli ve ortak iyiyi bulmak çabasını sergilemektir. Bayramlar da bunun için bana kalırsa en iyi zamanlardır. Bayramımız
kutlu olsun