Şemdinli bize ne söylüyor?

08 Ağustos 2012 Çarşamba, 07:46

Yüksel GENÇ / Bakırköy Kadın Ve Çocuk Tutukevi

Kürt sorununun son 28 yılına dangasını vuran kent. En kritik dönemlerin, yeni başlangıçların ve yeni dönemlerin ev sahibi.

Dağların ortasında, vadiler arasına konmuş bu küçük yeşil kent, Kürt sorunun son 30 yıllık tarihinin dönem noktalarının tanığı oldu. Dünya Kürt sorununda başlayan yeni dönemleri bu kentle okudu.

İlk tarihsel tanıklıkta yıl 15 Ağustos 1984; Şemdinli de bir karakol basıldı. Türk basını daha önce adı duyulmayan bir örgütün eylem gerçekleştirdiğini, aslında ‘3-5 çapulcudan’ ibaret olduğunu kayda düştü. Aynı örgüt aynı gün Siirt’in Eruh ilçesini de basmıştı üstelik.

O günün önemsenmeye değer bulunmayan “3-5 çapulcu” hikayesi bir süre sonra “29. Kürt isyanı” olarak adlandırılacaktı!

Yalnız bu öyle bir isyan oldu ki, ne öncekiler gibi kısa sürede bastırılabildi ne bölgenin küçük bir alanıyla sınırlı kaldı. Öncekilerden epey farklılık taşıyan bu “isyan”, tam 28 yıldır sürüyor.

Bu 28 yılda Türkiye ve dünya artık çözülmesi gereken bir Kürt sorunu olduğunu kabul eder oldu. Etkilediği alan ise Türkiye dışında, İran, Irak ve Suriye ile buradaki Kürt bölgelerinin tamamını kapsıyor. Bu etkinin son örneği AKP iktidarı tarafından “Kuzey Suriye” yani Batı Kürdistan olarak tanımlanıyor.

Ülkenin en ücra köşesindeki bu küçücük kentte atılan ilk kurşun, aslında yılardır süren koca bir savaşın da işaret fişeği oldu. Büyük acılar, trajediler olarak hafızalarda yer buldu. Bu savaş çok yürek yaktı, çok büyük acılara yol açtı hala açıyor.

Dile kolay, 60 bin dolayında insan yaşamını yitirdi. 4000 köy boşaltırdı, 1 milyon insan zorunlu göç tabii tutuldu. 17 bin faili meçhul ve onbinlerce tutuklu da var skor hanesinde.

Eskilerin “her savaşın bir barışı vardır” disturundan yola çıkanlar Kürt mücadelesinde yeni dönem ve ilk adımı yine bu tanıdık kentte başlattı.

İlk kurşuna tanıklık eden kent; 1 Ekim 1999’da ilk Barış Grubu’nun gerilladan gelişine, dağdan inişine de tanıklık etti.

Kent savaş dönemini başlattığı gibi barış dönemini de başlatacak güçte olduğunu söyler gibiydi. Şu satırlar bu grubun üyesi olan bendeniz tarafından o gün yazıldı; “... İlk kurşunun atıldığı bu efsanevi kentte, barışın çiçeklenmesi bir tanrı seçkisimiydi? İlk eylemin diyarında bu sevgi, bu kardeşleşme çağrısı alın yazısımıydı? Yoksa seçilmişlerin yurdunda seçilmiş yeni bir mekan mıydı? Bilinmez, ama tesadüfler aynı mekanların yeni zamanlarında kutsiyeti artırıyordu. Halkımızın tarihine bu küçük kent yine büyük adımların mekanı olarak yazılıyordu. Nasıl ki silahlı mücadele 15 Ağustos’ta bu kentte ilan edildi ise, barış tohumu da bu kentte atılıyordu... (“Barışa tutunmak” kitabı).

Bu barış ısrarı, bizlere yıllarca süren cezaevi hayatı ve yargılamalar olarak döndü barış için güçlü zeminler yaratsa da, pek çok barış fırsatına vesile olsa da, bugün Türkiye’nin en önemli barış hareketine sahip olmasında payı olsa da, bu adım ve sonrasındaki adımlar maalesef barışı getiremedi.

Son olarak tarih 23 Temmuz’u gösterdiğinde PKK yine yeni dönemini Şemdinli’de ilan ediliyor. 19 Haziran da Şitazin eylemi bu ilanın işaret fişeği olsa da, 23 Temmuz’dan bu yana Şemdinli’de “Devrimci Harekatı” başlattığını duyuran PKK ile TSK yüksek yoğunluklu bir savaş sürdürüyor.

Süren çatışmalarda PKK ciddi asker kayıplarından bahsediyor. Ordu’dan ise bu yazıyı yazdığım sırada henüz ses çıkmış değildi.

Üstelik kent merkezine yaklaşan çatışma ve yoğun bombardıman yüzünden sayısız köy ve mezra boşaltırmış durumda. Şemdinlililerin ise kaygılı bekleyişleri sürüyor.

PKK başlattığı harekatın yeni bir dönemin ilanı olduğunu klasik gerilla taktiği olan “vur-kaç” taktiği yerine alan tutuğunu bir tür “vur-kal” taktiğini uyguladığını söylüyor... Türk yetkililerinden ise hiçbir sağlıklı bilgilendirme yapılmıyor. Kamuoyu haberalma ve bilgilenme hakkını sadece ANF’nin geçtiği haberlerle kullanabiliyor. Savaş büyüdükçe büyüyor.

Bunca büyük bir savaşı Türkiye kamuoyu, Türkiye kentleri sessizce izliyor. “Savaş ve ölüme hayır, barış ve çözüme evet” ya da “çözüm için Öcalan’la görüşün, savaşı durdurun” diyen milyonlarca ses olmadığı sürece devam edecek olan savaş, yitecek onlarca can orta yerde duruyor.

Şemdinli hala Türkiye’nin kendisini doğru anlamasını bekliyor. Savaşın ve barışın istediğinin ilk adımının atıldığı kent olduğu gibi, kalıcı çözüm adımının da ilk atıldığı kent olmak istiyor