O polisleri yargılamak yetmez

23 Haziran 2012 Cumartesi, 09:02

Nagehan Alçı/AKŞAM

İstanbul Fatih'te hem de güpegündüz ve ortalıkta, bir vatandaşı sokak ortasında feci şekilde döven polislere karşı 'bu polisler derhal görevden alınsın, yargılansın' demek yetmez. Orada, o tekmelerde, o kemeri çıkarıp sallamalarda başka bir şey var. Çok daha vahim, önlem alınmadığı için içimizde yaşayabilen çok daha tehlikeli bir şey...
Türkiye yıllarca vatandaşların hor görüldüğü, asker-polis tarafından dövülmenin, karakolda işkence görmenin, cezaevine girip de çıkamamanın neredeyse rutin sayıldığı bir ülke oldu. Hesap sorulmadı, sanki vatandaş ile emniyet güçleri arasında adı konulmamış bir hiyerarşi var gibi hareket edildi. Sonra bu iktidar döneminde bu paradigma önemli ölçüde kırıldı. Karakolda dayak, cezaevlerinde işkence neredeyse sıfırlandı. Ama demek ki henüz sorun çözülememiş... İşkence eden, dayak atan zihniyet hala aramızda yaşama imkanı buluyor demek...
***
Fatih'te vatandaşı döven o vandal polisleri en ağır cezalarla yargılamak yetmez. Onların temsil ettiği zihniyetin yargılanması şart bu ülkede. Kendini yasaların üstünde gören, vatandaşa hizmet değil, eziyet etme hakkını kendinde gören zihniyetin. Görüntüleri dikkatle izledim. Dövülen kişi arada bir yakınına telefon açıyor ve Kürtçe konuşuyor. Bunun üzerine bölücü suçlaması ile karşılaşıyor ve daha da feci dövülüyor. Kürtçe'yi bölücülük, Kürtleri de PKK ile eş tutan kafalar meydanlarda kol gezmeye devam ediyor demek. Bu, işkence olduğu kadar nefret suçudur da! Oysa nefret suçu yasalarda hala tanımlanmış değil...
***
Birtakım sıkıntılar pratikte ortadan kalktı diye rehavete kapılmak büyük bir hata. Bu ülkede hala nefret suçu rahatlıkla işlenebiliyor. Ayrımcılığı önleyici yasaların önemli bir kısmı hala eksik. O polislerin temsil ettiği zihniyet işte bu nedenle utanmadan sıkılmadan kemerini çıkarıp sokak ortasında bir vatandaşın üzerine sallayabiliyor...

Nefret suçuna bir örnek daha
Nefret suçuna başka bir örnek de ordunun içindeki 'cadı avı' refleksi. Bu refleksi özellikle 28 Şubat döneminde gördük. Kimin eşi başörtülü kimin değil, kimin evinde biblo var kimin yok'u araştırmak için teftişlere çıkıldı, başörtülü eşleri olanlar ordudan atıldı. Dindar olmak görevini yapmanın önünde engel kabul edildi. İşte bu zihniyetin bir mirası olan, Harp Akademileri'ne girişte aranan 'kendisi ve eşinin tutum ve davranışları' kriteri AK Parti milletvekillerinin verdiği yasa teklifi ile nihayet kalkacak gibi görünüyor.
***
Bu çok önemli bir adım ama benzer birçok başka düzenleme hala köşede bucakta duruyor. Nefret suçu ve ayrımcılığa karşı genel ve toptan bir düzenleme yapılmadan hepsiyle hesaplaşmak mümkün görünmüyor...

Yasak değil siyaset
Sokaklara dökülen protestocular, hemen alışıldık refleksle 'işte gizli gündemleri ortaya çıkıyor' diye haykıranlar ve ekranlarda, köşelerde itiraz eden bizler kendimize hayali bir rol biçmeyelim. Kürtaj ile ilgili içinde yasak olmayan düzenlemede tepkilerimizin herhangi bir etkisi yok. Anlaşılan o ki Başbakan'ın kafasında zaten baştan yasaklamak gibi bir hedef yoktu. Kürtaj meselesi siyasi bir tartışma olarak ortaya atıldı, konuşuldu ve ara ara da konuşulmaya devam edilecek. Yapılan çalışmada görüyoruz ki 10 hafta müddetinden eksilme de yok, yasak da. Yalnızca koşullarla ilgili bir 'ayar' getiriliyor. Bundan böyle pratisyen hekimler kürtaj yapamayacak, hastaneler dışında klinik ve muayenehanelerde kürtaj yapılamayacak, kürtaj yaptırmak isteyen kadınların iki kez düşünmesi için ABD'de olduğu gibi ikna konuşmaları yapılacak vs vs...
***
Kısacası olmasa da olur birkaç adım. Belli ki Başbakan muhafazakar bir partinin lideri olarak muhafazakar tabana mesaj vermek, siyaset yapmak istedi. O tabanı birleştirici, toplumun önemli bir kısmında kabul gören 'kürtaja hayır' çıkışı bu yüzden. Ben buna 'zeki siyaset' diyorum...