81 ilin 64’ünün ayağı yorganının dışında!

21 Haziran 2012 Perşembe, 08:33

Ufuk Korcan /VATAN

81 ilin 64’ünde kişi başına düşen ortalama kredi, mevduatın yani tasarrufun çok çok üzerinde çıktı. Mevduata oranla kredi borcu en yüksek il Gaziantep. Gaziantep’te kişi başına düşen mevduat ortalama 2 bin 864 TL seviyesindeyken kredi borcu 6 bin 597 TL. Kredi borcunun mevduata oranı en düşük il ise Tunceli..

Tasarrufun düşük olduğu illerde borçluluk oranının da bir o kadar yüksek olduğu görülüyor.

Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) yayımladığı verilere göre, 2011 yılında kişibaşına en yüksek mevduat 23 bin 130 TL ile Ankara’da. Bu ili 21 bin 996 TL ile İstanbul ve 9 bin 549 TL ile İzmir takip ediyor. Kişi başına en yüksek kredi ortalama 18 bin 441 TL ile İstanbul’da bulunurken, bu ili 13 bin 401 TL ile Ankara ve 10 bin 111 TL ile Antalya izliyor.

Kişi başına kredinin en düşük olduğu il, ortalama 1.031 TL ile Ağrı’da yer alırken, Muş’ta kişi başına kredi 1.034 TL, Şırnak’ta ise 1.086 TL olarak bulunuyor.

Mevduatın kişibaşına en düşük olduğu iller sıralamasında ortalama 758 TL ile Muş ilk sırada iken Ağrı ve Şanlıurfa’da kişi başına mevduat sırasıyla 873 TL ve 887 TL olarak yer alıyor.

İllerdeki kişi başına düşen kredinin mevduata oranına bakıldığında 81 ilin 64’ünde kişiler tasarrufundan daha fazla borcu bulunuyor. Mevduat tutarına göre kredi borcu en yüksek il Gaziantep. Gaziantep’te kişi başına düşen mevduat ortalama 2.864 TL seviyesindeyken bu oran kredilerde 6.597 TL. Kredi borcu mevduatından 2 kat fazla olan bir başka il ise Osmaniye. Osmaniye’de kişi başına ortalama 1.430 TL mevduat düşerken kredi tutarı 3.078 TL düzeyinde.

Adıyaman, Tokat, Bitlis, Mardin, Şanlıurfa, Rize ve Kilis yine kredilerin mevduata oranı en yüksek iller olarak dikkat çekiyor.

Tunceli güvenceyi seviyor

Tasarruf eğilimi en yüksek illere bakıldığında ilk sırada Tunceli geliyor. Tunceli’de kişi başına ortalama 6.058 TL mevduat düşüyor. Bu ilde kişi başına düşen kredi miktarı ise neredeyse mevduatın yarısı yani 3.139 TL düzeyinde. Yine Ankara, Uşak, Aksaray, Zonguldak, Bartın, Muğla, İstanbul, Erzincan, Isparta, Kırklareli’nde kişi başına düşen mevduat kredilerden daha yüksek.

Türkiye genelinde geçen yıl sonu itibariyle ortalama olarak kişi başına 8 bin 714 TL mevduat ile 8 bin 108 TL kredi düşüyor.

Bölgelere göre kredi/mevduat oranına bakıldığında en yüksek oran yüzde 196.8 ile Güneydoğu Anadolu’da. Bu oran Kuzeydoğu Anadolu’da yüzde 138.9, Akdeniz’de yüzde 129, Doğu Karadeniz’de yüzde 127.1 seviyesinde. Kredi/mevduat oranı en düşük bölge yüzde 62.3 ile Batı Anadolu.

Kredilerde aslan payı İstanbul’un

2011’de şube başına en yüksek kredi 88.7 milyon TL ile İstanbul’da verildi. Bu rakamın en düşük gerçekleştiği il ise 19.1 milyon TL ile Tunceli. Şube başına en yüksek mevduat 115.8 milyon TL ile Ankara’da. Bu ili 105.8 milyon TL ile İstanbul ve 64.4 milyon TL ile Uşak izledi. Şube başına mevduatın en düşük olduğu il 15.9 milyon TL ile Kilis oldu. Bitlis ve Artvin’de bu rakamlar sırasıyla 16.9 milyon TL ve 17.1 milyon TL olarak yer aldı. Şube başına ortalama mevduatın en yüksek olduğu bölge 105.8 milyon TL ile İstanbul’da bulunuyor.

Kişi başına en fazla şube Muğla’da

Muğla’da her 4 bin 763 kişiye bir şube düşüyor. Bu sayı İstanbul için 4 bin 809, Ankara için ise 5 bin 6 olarak yer alırken şube başına en fazla nüfusun düştüğü il 34 bin 559 kişi ile Muş oluyor. Bu sayı Şanlıurfa’da 29 bin 591, Hakkari’de ise 27 bin 217 olarak yer alıyor. Türkiye nüfusunun yüzde 30’una sahip olan 3 büyük ilde, toplam mevduatın yüzde 69’u ve toplam kredilerin yüzde 58’i bulunuyor. İstanbul, Ankara ve İzmir illerinin mevduat ve krediden aldıkları pay, nüfus paylarına oranla yüksek, diğer illerde nüfusa oranla kredi ve mevduat payları düşük bulunuyor.

En fazla şubeye sahip ilçe Çankaya

Türkiye’de geçen yıl sonunda en fazla banka şubesinin bulunduğu ilçe, 450 şube ile Ankara’daki Çankaya ilçesi oldu. Daha sonra sıralamada, 313 şube ile İstanbul Kadıköy ve 278 şube ile İstanbul Şişli ilçeleri geliyor. Toplam 405 ilçede tek bir banka şubesi faaliyet gösteriyor. İstanbul, Ankara ve İzmir’de 4 bin 530 adet şube, toplam yurt içi şubelerin yüzde 46’sını oluşturuyor.

Bankaların 81 ilde ve 911 ilçede şubesi yer alıyor. 3 banka 81 ilin tamamında faaliyet gösteriyor. Bu bankalardan 2’si kamu bankası, biri de özel banka olarak hizmet veriyor. Bir banka 910 ilçede faaliyet gösterirken, 2 banka sırasıyla 458 ve 433 ilçede faaliyet gösteriyor. 50’den fazla ilde faaliyet gösteren banka sayısı 13 iken toplam 44 bankadan 14’ü ise sadece bir ilde/ilçede faaliyet gösteriyor. İstanbul 2 bin 833 şube ve yüzde 29 pay ile en çok şubeye sahip olan bölge olarak yer alıyor. İstanbul’u bin 445 şube ve yüzde 15 pay ile Ege Bölgesi, bin 207 şube ve yüzde 12 pay ile batı Anadolu bölgesi izliyor. En az şubeye sahip olan bölge 158 şube ve yüzde 2 pay ile kuzey doğu Anadolu bölgesi, orta doğu Anadolu bölgesi 191 şube ile yüzde 2 paya, doğu Karadeniz bölgesi ise 298 şube ile yüzde 3 paya sahip olarak yer alıyor.