K�pr�ler y�k�l�yor barajlar ��k�yor

19 Nisan 2012 Per�embe, 08:05

Nihal Kemalo�lu/AK�AM

'Kapaklar kapana sular tutula' d�sturuyla g�rd��� akarsuyu �imento borulara hapsedip beton kapaklarla ku�atan HES'�i d�nemin rant� derinle�tik�e o derinli�e u�anlardan da haber gelmiyor.
Do�a akl�na tahakk�m etmeye kalk��arak 'su toplamaya kalk��an' �ark yat�r�mc�l���m�z �st �ste geri tepmeye ba�lay�nca Zonguldak �aycuma'da Filyos �ay� �zerindeki �aycuma K�pr�s�'n�n ��kmesiyle �aya u�an minib�sle ilgili de uzun sessizlikler oldu.
6 Nisan'dan bu yana hala Filyos �ay�'nda kaybolan 15 ki�iden 9'una ula��lmazken kaybolanlar�n ak�beti, Kozan'da iki ay �nce �atlak kapaklar� patlayan G�kdere HES in�aat�nda sular alt�nda kalan i��ilere benzemi�ti.
Ve yine k�pr� facias�yla ilgili sorular da kendine resmi muhatap bulamadan muamma olarak b�rak�lm��t�.
Bu arada �aycuma K�pr�s� de olay sonras�nda par�a par�a ��kerken k�pr�n�n ayaklar�n� kemirerek zay�flatan etkenin son birka� y�l i�inde Filyos �ay� g�zergah�na dikilen HES'lerin neden oldu�u bas�n�m�zda dillendirilmemi�ti...
Uzmanlar derenin HES'leri ge�tikten sonra ta��d��� kum ve �ak�l miktar�n�n azald���n� ve bu durumun suyun debisinin artarak k�pr� ayaklar�n�n ve ayaklar�n �n�ne yap�lan ta� tahkimat�n bile a��nmas�na neden olabilece�ini belirtmi�lerdi.
Ama bizzat devlet taraf�ndan y�netilen ve �rg�tlenen yay�lmac� HES piyasas�n� �rk�tmemek �zere HES'lerin neden oldu�u do�a ve insan kayb�m�z yine maharetle g�lgelenmi�ti...
��nk� hem s�cak paraya hem de enerji yo�un �retimi ve hadsiz t�ketimiyle enerji 'ba��ml�s�' T�rkiye binlerce HES projesiyle s�zde milli enerji �retece�ini iddia ediyordu...
Ama �o�u yabanc� finansmanl� HES projeleriyle m�lkiyet hakk� 'sat�lm��' dereler 49 y�l bile dayanamadan birka� y�l i�inde kuruyarak �lkeyi HES ��pl���ne d�n��t�r�lmesi bir yana �aycuma K�pr�s�'nde oldu�u gibi HES tahribat�n�n kilometrelerce uzaklara ta��nan '�ng�rmedi�i' feci sonu�lar�n� da yeni yeni ya�amaya ba�lam��t�...
O zamanda HES in�aatlar� da�lar�n aras�nda g�zden �rak 'h�za ve kar'a endeksli tamamlan�rken otoriter-yat�r�mc� devlet s�ylemi de 'taktiksel' olarak HES kar��tlar�na daha da sertle�iyordu...
HES, n�kleer santral, termik santral yat�r�mlar�na ve kentsel d�n���me dahil edilen yerle�im alanlar�n� korumak isteyenlere piyasa demokrasimizin cevab� da 'sen cahilsin' ya da 'vatan hainisin' d�zeyinde veriliyordu...
Devletin �nce HES'lerle ilgisi 'Temiz enerji' diye savunusu ��r�t�l�nce daha sonra 'su akar T�rk bakar yaz�k de�il mi?' hafifli�iyle me�rula�t�r�lmaya �al���lm�� ama toplumsal muhalefetle ba�a ��k�lmay�nca HES kar��tl��� kadim siyasi jargonun her dem ge�erli 'ideolojik grup' su�lamas� en son Hopa'da 'e�k�yala�t�r�lm��t�'.
Tabii ki devlet �eli�kisi �uydu ; enerji tekellerinin yabanc� ortak ve yabanc� finansmanla kapatt��� Anadolu HES pazar�na muhalefet edenleri 'yabanc� emperyalist tekellerin ma�as�' olmakla su�lamakt�...
Oysa her g�n gazetelerin ekonomi sayfalar�nda yerli HES tekellerinin yabanc� gruplara satt��� ka� y�z milyon euroluk HES sat�� haberleri milli b�nyemizi katiyen tahri� etmedi�i gibi kutsan�yordu...
En son Orman ve Su ��leri Bakan� Veysel Ero�lu hepimizin su hakk�n� bilimsel etik gere�i koruyarak kamuoyunu uyaran Prof. Beyza �st�n'� cahillikle su�lad�. Ero�lu'nun 'seyyar gruplar' diye tan�mlad��� ve bu gruplar�n birtak�m enerji �irketlerince manip�le edildi�i itham�yla Prof. �st�n i�in gerekirse 'hem Y�K'e hem savc�l��a hem de �niversiteye ba�vuraca��z, b�yle bilim adam� olmaz' ifadeleri sahiden de �rk�t�c�yd�.
��nk� bilim insan� olma sorumlulu�u tam da bu noktada yani projeci, yat�r�mc� zihniyetin ku�att��� ve geriye d�n��s�z t�ketti�i alan�n as�l sahibinin kimler oldu�unu uyararak hat�rlatmak ve gerekiyorsa m�cadele etmekti.
'Kapaklar kapana, sular tutula' diliyle adeta tebaas�na 'baraj' l�tfeden siyasi otoritenin h�kmetti�i �lkemizde Prof. �st�n gibi etik bilim insanlar�n� s�n�rl� su kaynaklar�m�z gibi siyasetin ve sermayenin c�rm�nden korumak boynumuzun borcuydu...