Doğu'ya yatırım yapsınlar ki İstanbulluların da huzuru bozulmasın

28 Kasım 2011 Pazartesi, 06:22

Funda Özkan/AKŞAM

Doğu Anadolu İhracatçılar Birliği Başkanı Cemal Şengel, 'Bizim birlik toprak bütünlüğü açısından en büyük birlik' diyor. Yaşanılanlar insanların söylem şeklini de şekillendiriyor. Bir ihracatçı birliği, kendisini toprak bütünlüğüyle tanımlıyor.
'Birlik çatısı altında 17 il var. Şırnak'tan Muş'a, Hakkari'den Bayburt'a, Erzincan'a, Elazığ'a. Maalesef 17 ilin toplam ihracatı 4 milyar dolar.'
Daha önce bu köşede, Cemal Şengel'in, 'zengin hemşerilerinden yatırım beklediklerine' yönelik sözlerini aktarmıştım.
'Artık rahatlıkla yatırım yapılabilir. Altyapı tamamlandı' diyor.
Şunu da söylüyor Cemal Şengel:
'İstanbul'a yapılan her 100 liralık yatırımın 10'u bölgeye yapılmalı.'
Kim yapacak?
Öncelikle Doğu'da doğup, Batı'da para kazanan işadamları.
'Aslında' diyor Cemal Şengel:
'İstanbullular, şehirlerinde huzurlarının bozulmamasını istiyorsa, Doğu'ya yatırım yapsınlar. Misal sokak çocuğu sorununu her Anadolu kenti, kendi kentinde çözebilir. Bir şehirdeki 100 sokak çocuğuna kol kanat gerilir de. Bu kentlerden, Anadolu'dan İstanbul'a gittiği zaman başa çıkılamıyor.'
Şu sözlerini hatırlayalım:
'Elbette, İstanbul'da, Batı'da yapılan yatırımın getirisi ile buradaki yatırımın getirisi aynı olmaz. İşadamı da uzun vadeli düşünmek zorunda. Kısa günün karına bakmamalı. Buraya yapılacak her yatırım Türkiye'yi huzurlu bir ülke haline getirecek.'

Hakkari'ye, Gaziantep modeli
Türkİye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi Hakkari yolculuğumuzda anlatmıştı. 'Elimiz boş gelmedik. İstanbul Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçı Birliğimiz'in gezici eğitim TIR'ını Hakkari'ye getirdik. 6 ay eğitim verecek ve 250 gencimizi meslek sahibi yapacağız. Valilikle birlikte beş konfeksiyon atölyesi açacağız.
Yılmaz Yılmaz (Koton'un sahibi) ile konuştum, Birleşmiş Markalar Derneği olarak bu atölyelerden üretilen ürünlerin satışına aracılık edecekler. Şenol Şankaya (Yeşim Tekstil) ile konuştum, eğitim görecek gençlerin bir kısmına istihdam olanağı sağlayacak.'
Bu ekonomik bir model mi yoksa sadece sosyal sorumluluk projesi mi? Bu atölyelerde üretilecek ürünleri 'sosyal sorumluluk projesi' adı altında bazı mağazalarda 'kasa yanına' hayır işi muamelesi yapılacak mı?
Mehmet Büyükekşi yanıtlıyor:
'İspat edeceğiz, dışarıdan yatırım yapmaya geleceklere ve buradakilere, 'bu iş yapılır'ı ispatlayacağız. Atölyelerde çalışanların belki üç, beşi daha sonra ayrılıp kendi atölyesini kuracak. Biz 250 kişiye eğitim vererek bir modeli oluşturacağız. Gaziantep de, Gaziantep Çimento Fabrikası'ndaki teknik adamların işten ayrılıp, kendi atölyelerini kurmalarıyla bugünlere geldi.'

Çiftetelli Turkiko
İzmİr Ticaret Borsası'nın iki salonunu geziyorum. Üzüm salonu ve pamuk salonu.
Dünya kuru üzüm pazarının yüzde 70'ini Türkiye elinde tutuyor. İzmir Ticaret Borsası'nda işlem gören kuru üzümün de yüzde 90'ı ihraç ediliyor. İhraç edilen kuru üzümün sadece yüzde 20'si rafa çıkıyor, kalan yüzde 80'ini gıda sanayi kullanıyor.
İşte sorun bu yüzde 80'de. İzmir Ticaret Borsası bu yıl 120'inci yaşını kutluyor ve Türkiye maalesef 120 yıldır kuru üzümü gıda sanayiinde kullanıp, katma değeri yüksek ürün ihracatı yapmayı becerememiş. Dahası Türkiye bağ çubuklarını Çin'e ihraç ediyor ve kendi eliyle rakibini yaratıyor.
Bu sorunları konuşurken 'Çiftetelli Turkiko' ürünlerini tattım.
Erol Avni Bozkurt, Urla Gıda'nın sahibi. Hazır tencere yemeği üretiyor. Zeytinyağlı yaprak, lahana sarmasına, patlıcan dolmasına, pilakisine, barbunyasına bayıldım. Hatta misafirlerime 'ben yaptım' bile diyebilirim.
Markası ilginç, 'İnsanlar Yunan markası zannetmez mi?' diye soruyorum. 'Yunan rakiplere kızdığım bir gün geldi aklıma' diyor. Çiftetelli Turkiko'nun bir tanımlaması daha var: Lezzetlerin Dansı