Ka� Dersim ��kar?

26 Kas�m 2011 Cumartesi, 07:44

MAHMUT �V�R/SABAH

Dersim katliam�na ili�kin Ba�bakan Erdo�an'�n tarihi ��k���, sadece CHP'yi de�il, eski T�rkiye'nin siyasi parti ve kadrolar�n� da derinden sarst�. Hatta �niversitelerini de...
Kendi tarihiyle y�zle�mekten korkan siyasi partiler, �niversiteler art�k s�n�rlar� �izilmi� politikalarla toplumu avutamayacak.
T�rkiye neredeyse bir y�zy�l�n� bu nedenle heba etti.
�imdi CHP'liler siyasetin o karanl�k ve ac� ge�mi�i tart��mas�n� istemiyor. Yine gizlemekten, �st�n� �rtmekten yana utanga� ve tutars�z bir tav�r sergiliyorlar. Bunu ger�ek CHP'lilerin s�yl�yor olmas� belki anla��labilir ama kendilerine sol veya sosyal demokrat diyenlerin s�ylemesi ger�ekten �a��rt�c� ve utan� verici.
�stelik bu y�zle�meyi \'kin ve nefret tohumu atmak\' olarak yorumluyorlar. Binlerce g�nahs�z insan�n �l�m�n� b�yle a��klamay� insan�n akl� alm�yor. K�rle�me ve vicdan yitimi gibi bir durum var ortada.
D�n �zmirli bir i�adam�yla konu�uyordum. Dersimli evlatl�k k�zlardan s�z etti. 50'li y�llar�n ba��nda evlerinde evlatl�k bir k�z oldu�unu s�yleyip ��yle diyordu: \'O k�z ne oldu bilmiyorum ama �zmir'de �ok say�da zengin evinde b�yle k�zlar vard�. O g�nlerde ne anlama geldi�ini bilmiyordum ama �imdi d���n�nce vicdan�m s�zl�yor. Annesi babas� �ld�r�len k���k �ocuklar evlatl�k veriliyor. Ge�mi�imizde �ok ac� var. Biz de �yle bir hale getirildik ki ger�e�i g�sterseler bile inanmak istemiyoruz.\'
Ba�bakan Erdo�an'�n ��k���yla ger�e�in sadece bir b�l�m�n� g�rd�k. As�l b�y�k k�sm� geride... Tek parti d�neminde bu toplumun bir�ok kesimi derin ac�lar ya�ad�. O zul�mleri me�rula�t�rmak i�in de inan�lmaz bask�lar s�rd�. Bu nedenle kimse �zg�r olmad��� i�in \'kendisi\' de�ildi
Dindar�, K�rd�, Alevisi, solcusu az�nl�klar� hep kendilerini \'saklayarak\' ya�ama tutundular. ��nk� insanlar ya \'yok\' ediliyor ya da ak�l almaz bir bask�ya maruz kal�yordu. O bask�n�n bir arac� da �stiklal Mahkemeleri'ydi. Art�k o mahkemeler de T�rkiye'nin g�ndeminde. Ba�bakan Yard�mc�s� B�lent Ar�n� ��yle diyor: \'Dersim'de hukuk yok.
�stiklal Mahkemeleri'nde ya�anan olaylar� hepimiz biliyoruz. �� Ali'nin �nce 'idam�n infaz�na bilahare �ahitlerin celbine' diye karar verdi�ini biliyorum. Sorgusuz sualsiz �ocuk ya�ta olanlar�n b�y�k ac�lar i�inde idam edildi�ini biliyorum. Ve istiklal Mahkemeleri'nin zab�tlar� meclis ba�kanl��� yapt���m i�in biliyorum hen�z de�i�memi�tir, a��klanmamaktad�r. Bunun a��klanmas�na meclis ba�kanl��� karar verecek. Bir de onlar a��klan�rsa, ka� tane Dersim facias�n�n ya�and���n� hep beraber g�rece�iz.\'
�stiklal Mahkemeleri tam anlam�yla bir zul�m makinesiydi. 1920-29 aras�nda binlerce masum ve mazlum insan idam edildi.
Seyit R�za'ya yapt�klar� gibi baba ve o�lu idam alm��sa, �nce o�ul idam edilerek babaya izlettiriliyordu.
Sadece �stikl�l Mahkemesi h�kimlerinden Kara Ali, 3 Mart1931'de Son Posta gazetesine verdi�i r�portajda, �stiklal Mahkemesi'nin karar�yla kendisinin ast��� insan say�s�n�n 5.216 oldu�unu s�yl�yor.
�apka kanununa kar�� ��kanlardan ittihat��lara, kom�nist �rg�tlerden saltanat� geri getirmek isteyenlere kadar binlerce insan bu mahkemelerden ge�ti. Hatta o kadar ileri gidildi ki �zmir Suikast� gerek�e g�sterilerek Kaz�m Karabekir, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele gibi Kurtulu� Sava��'n�n �nemli isimleri suikast san�klar�yla birlikte yarg�land�. �smet Pa�a yarg�lanmaktan zor kurtuldu.
�skilipli At�f Hoca ise �apka ink�lab�ndan 1.5 y�l �nce yazd��� bir kitap y�z�nden idam edildi.
Solcu Zekeriya Sertel de �nl� yazar�m�z Halikarnas Bal�k��s� Cevat �akir Kabaa�a� da �stiklal Mahkemeleri kurban�yd�.
Dersim Milletvekili Hasan Hayri'nin ba��na gelen ise inan�lmazd�. Lozan Anla�mas� m�zakereleri s�ras�nda K�rt giysisiyle Meclis'e bizzat Atat�rk'�n iste�iyle �a�r�lan ve T�rkiye'nin tezini destekleyen Hasan Hayri, 1925'te �eyh Said isyan�na kat�ld��� ve \'K�rt k�yafetiyle meclise geldi�i\' gerek�esiyle idam edildi.
�stiklal Mahkemeleri cumhuriyet tarihinin en karanl�k ve vah�i y�z�... O karanl�k y�zle y�zle�memiz gerekiyor.