Niçin 4 yıl beklendi?

02 Şubat 2011 Çarşamba, 08:20

ALTAN ÖYMEN

'Bölge Adliye Mahkemeleri'nin 2007'ye kadar kurulması gerekiyordu. Adaletin yükünün hızla artmasına rağmen o kuruluş ertelendikçe ertelendi..'

Yargı, gereği gibi çalışamıyor. Bu, herkesin kabul ettiği bir gerçek. Ama bu çoktandır biliniyor. Ve 7 yıl önce bu sorunu çözmek için bir kanun çıkarıldı. Adı şu:
“Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun.”
Meclis’te kabul tarihi: 26 Eylül 2004.
Resmi Gazete’de neşir ve ilan tarihi: 7 Ekim 2004
Kanun Numarası: 5235
Kocaman bir kanun bu... Hem, evvelce ’bidayet mahkemesi’ denilen ‘ilk derece mahkemeleri’yle ilgili kuralları içeriyor, hem de ‘bölge adliye mahkemeleri’ denilen yeni mahkemelerin kuruluşunu düzenliyor.
O düzenlemeye göre, ‘ilk derece’ mahkemelerinin verdiği kararlardan büyük bir kısmı, Yargıtay’a gitmeyecek. O mahkemelerde hükme bağlanacak. Ayrıca ilk derecedeki uygulamalar ve kararlar arasındaki çıkabilecek ihtilafların bir bölümü, o kademede çözülecek. Sonuçta işlerin Yargıtay’da yığılması önlenecek. Yargıtay dairelerinin giderek artan yükü hafifleyecek. Açılan davaların sonuçlanması hızlanacak...
2004 yılında atılan bu adım, bir başka açıdan da çok önemli. Çünkü bu kanun, Meclis’ten aynı yıl içinde çıkan iki temel kanunun (Türk Ceza Kanunu ile Ceza Muhakemesi Kanunu’nun) gereği gibi uygulanmasının şartı sayılıyor. O iki temel kanunun yürürlüğe girmesiyle başlayacak geçiş dönemi içinde, adliyeye (dolayısıyla Yargıtay’a) eskilerine ek olarak çok daha fazla dava gelecek.

Evet, yıllardan 2004... Gün 7 Ekim... Bölge mahkemelerini kuran kanun o günkü Resmi Gazete’de ‘neşir ve ilan’ ediliyor. Yürürlüğe girişi ise biraz daha sonraya bırakılıyor. ‘5 Nisan 2005’ olarak saptanıyor. Fakat o tarihten sonra artık, tüm ilgililer gerekeni yapacak. Bölge adliye mahkemelerinin kuruluşu yolundaki çalışmalar da hızlanacak.
Tabii, bölge adliye mahkemelerinin kuruluşunun tamamlanması için biraz daha zamana ihtiyaç var. O zaman içinde, kanuna ek listelerdeki kadrolara tayinler yapılacak. Ayrıca binalar, araçlar, gereçler sağlanacak... Kanun bunu da göz önünde tutmuş. Adalet Bakanlığı’na biraz zaman tanımış. Ama o zamanın fazla uzamamasını istemiş. Kanuna eklediği geçici maddelerden birinde o zamanın en fazla iki yıl sürebileceğini belirtmiş. Şöyle:
“Geçici Madde 2- Adalet Bakanlığı bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren EN GEÇ İKİ YIL içinde 25’inci maddede öngörülen bölge adliye mahkemelerini kurar. Bölge adliye mahkemelerinin kuruluşları, yargı çevreleri ve tüm yurtta göreve başlayacakları tarih, Resmi Gazete’de ilan edilir.
Bölge adliye mahkemeleri göreve başlamadan önce Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nca bu mahkemelerin başkanları, daire başkanları ve üyeleri ile Cumhuriyet Başsavcısı ve savcılarının atamaları yapılır. Bölge adliye mahkemelerinde görev yapacak diğer personelin atamaları da aynı süre içinde yapılır.”

Peki ne oldu o iki yıl içinde?.. Yani, kanunun yürürlük tarihi 1 Nisan 2005 olduğuna göre, 1 Nisan 2007’ye kadarki zaman içinde?..
Bunlar yapıldı mı?..
Hayır, bütün bunlar ertelendi, ertelendi, ertelendi ve üç yıl sonrasındaki 31 Aralık 2010 tarihine gelindi... Yani, Ceza Muhakemesi Kanunu’nun tutukluluk süreleriyle ilgili düzenlemesinin yürürlüğe girdiği güne...
Ondan sonrası hatırlarda. Kanunun 102’inci maddesinin 2’nci fıkrasıyla 252’inci maddesinin 2’nci fıkrasının Yargıtayca okunup yorumlanmasından sonra, Hizbullah davası sanıkları dahil, birçok sanığın salıverilmesine... Çünkü kanunun numaralarını verdiğimiz maddelerinin yazılışından, Yargıtay’ın çıkardığı sonuç şöyle: Kesin hükmün verilmesinden önceki beş yıllık azami tutukluluk süresini dolduranlar salıverilecek. Devlete karşı işlendiği öne sürülen örgütlü suçların aynı durumdaki sanıkları da 10 yılı doldurunca salıverilecek...
Peki o maddelerin 31 Aralık 2010 günü yürürlüğe gireceğini ve bu sonucu doğurabileceğini bilen hükümetin o vakte kadarki tutumu neyle izah edilir?
- Bölge Adliye Mahkemeleri’nin kuruluşunu dört yıl erteleyerek, Yargıtay’da biriken işlerin daha da yığılmasına ve yetişilemez hale gelmesine sebep olması?..
- Buna başka bir çare arama yoluna gitmediği gibi, başta Hizbullah sanıkları olmak ü zere, durumu onlara benzer bazı sanıkların salıverilmesinden sonra da gereken tedbirleri almayı ihmal etmesi?..
- Sanıkların salıverildiği ve/veya ikametgâhlarının bulunduğu yerlerdeki polis örgütlerinin, her gün karakola gelip kayıt yaptırmaları gereken sanıkları izlememesi veya izleyememesi... Ve sanıkların kolayca ortadan kaybolabilmeleri... Ve arkalarından hâlâ ne zaman nereye, nasıl kaçabildiklerine dair hiçbir ipucu elde edilememesi?..Veya edilse bile, bunun kamuoyuna açıklanamaması?..
Bütün bunlar neyle izah edilir?..
Bu soruları sormak, tüm ilgililerin görevidir?.. ‘Yürütme’yi denetlemekle görevli olan Meclis’in çoğunluk grubundaki milletvekilleri dahil... Çünkü, Meclis’teki bugünkü dengelere göre, o denetimin sonuç vermesi ancak, bu görevi onların yerine getirmesiyle mümkündür.








Haberleri Paylaş
FacebookMixxDeliciousTwitterGoogleDiggYahooRedditmyspaceFriend FeedStumble Upon

Diğer Politika Haberleri
Tebrikler: Mısır'ın halkına ve Türkiye Başbakanı'naMısır'da çöken ABD'nin İsrail merkezli siyasetdir İsyan ahlakı ve CHPSelek için kritik eşikHalbuki Ergenekon sulandırılmışMİT'in Erdoğan'a suikast istihbaratıHayır haşmetmeap, bu bir devrim!Türkiye, Mısır'ın neresinde?Siyasette tehlikeli tırmanışKılıçdaroğlu: Asıl eşkıyalık vatandaşa 'ananı da al git' demektir