Bekir Bozdağ, kabinenin dört başbakan yardımcısından biri. Hukukçu. Dolayısıyla kamuya açık bir alanda yaptığı açıklamaların, hükümeti bağladığını varsayabiliriz.
Bu girişin ardından, gelelim, Bozdağ'ın dikkatlerden kaçmaması gereken Niğde konuşmasına.
(Şu nedenle dikkatlerden kaçmamalı: Meclis açılalı sadece beş gün oldu. Ve yeni anayasa yapmak gibi zorlu bir sürecin, henüz ilk adımlarını tartışıyoruz.)
Başbakan Yardımcısı Bozdağ, iki gün önce Niğde Üniversitesi açılış törenindeki konuşmasında, 'Biz, büyük Önder Atatürk'ün hazırladığı anayasayı temel almak istiyoruz' dedi ve ekledi:
'Yeni anayasanın temeli, 1924 Anayasası'na dayanacaktır.'
Bozdağ'ın, -herhalde- hükümeti kastederek 'temel alacağız' dediği 1924 Anayasası'nı, 1961 ve 1982 anayasalarından ayırt eden ilk özelliği, darbe ürünü olmaması. Nitekim Bozdağ konuşma '82 Anayasası, kimseye güvenmiyor' diye bu eleştirisini yansıtıyor.
(Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de Meclis'i açış konuşmasında 'adını bile anmayarak', 61 ve 82 anayasalarını şöyle mahkum etti: 'Aziz Milletimiz, siz Değerli Milletvekillerimize, uzun süredir özlemini duyduğu, 1921 ve 1924 anayasalarından beri ilk defa millet iradesine dayanan bir anayasa yapma mesuliyetini ve şerefini tevdi etmiştir.' )
24 Anayasası'na referans değeri katan ilk özellik, Kurtuluş Savaşı'nın ardından hazırlanması. Yanı sıra, bu metin kısa ve yalın. 24 Anayasası, bugün bile anlaşılabilen akıcı dili, kısa cümleleriyle, 105 maddeden oluşuyor. 82 Anayasası ise bağlaç enflasyonuna rağmen, 177 maddeden...
Fakat kuşkusuz, 1924 Anayasası'nın bütün özellikleri, Kurucu Meclis ürünü olması, kısalığı, dilinin yalınlığından ibaret değil.
24 ANAYASASI'NDA 'ATATÜRK MİLLİYETÇİLİĞİ' YOK
'Büyük Önder'in hazırladığı anayasa metni'nin, öyle iki 'eksiği' var ki, yakın gelecekte hararetli tartışmalar ve 'kırmızı çizgiler'in tam da kilidini oluşturacak:
-İlk 'eksik': 'Atatürk milliyetçiliğine bağlılık' 1982 Anayasası'nın başlangıç hükümlerinde. Cumhuriyet'in temel nitelikleri arasında saydığı, 'Atatürk milliyetçiliğine bağlılılık', 1924 Anayasa'sında yok. Ama hatırlatalım ki, bu ifade 1961 Anayasası'nda da yoktu.
Metnin 2. maddesinde 'Türkiye Devleti Cumhuriyetçi, Milliyetçi, Halkçı, Devletçi Layik ve Devrimcidir' denilerek CHP'nin altı oku sayılırken, ' Devlet dili Türkçedir. Başkent Ankara'dır' deniliyor.
24 ANAYASASI'NDA 'BÖLÜNMEZ BÜTÜNLÜK' VURGUSU DA YOK
Hükümetin, yeni anayasa için referans alacağını Başbakan Yardımcısı ile kamuoyuna duyurduğu 1924 Anayasası'nın ikinci bir 'eksiği' daha var. Hem 61 hem de 82 Anayasası'nın 3. maddesi olan o hüküm, 'Türkiye devletinin ülkesi ve milletiyle bölünmez bir bütün olduğu'nu v'az ediyor.
Bu 'eksik'in tıpkı 'Atatürk milliyetçiliği' gibi, muhalefet partileri nezdinde, kırmızı çizgi ihlaline yol açacağını bugünden söyleyelim.
Ancak BDP'yi dışarıda tutarak.
BDP Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'ın, 1 Ekim'de Meclis'in kapısında sözünü ettiği '1922 ruhunun', Bozdağ'ın sözlerine olan anlam yakınlığı da talihin bir cilvesi olsa gerek...
|