|
Ortada bir ekonomik kriz yok. Ekonominin temel dusturu olan mal ve hizmet akışında bir sıkıntı görülmüyor. Adı çokça dillendirilen Yunanistan7da da diğer Avrupa ülkelerinde de böyle. İktisadi anlamda gerçekten bir krizden bahsedilecekse Sudan’dan ayrılan Hristiyan bölge, Afrika’nın birçok bölgesi, Bangladeş, Hindistan, Çin, Afganistan, Pakistan ve de Kürdistan’ın muhtelif bölgelerinden bahsedilmelidir. Bu mekanlarda yetersiz beslenme, açlık, sefalet var. İlgili ülkelerin makroekonomik rakamlarının bu anlamda hiçbir kaydadeğer yanı yok. Yani Çin’in, Hindistan’ın, Hatta Brezilya ve Türkiye’nin rakamlarla ifade edilen verilerinin toplumsal zeminde çok da olumlu bir pozisyonda yer aldığını görmek mümkün değil.
Peki Avrupa’da yaşanan nedir?
Avrupa’da yaşanan güç savaşıdır. Birikimin organizasyon, kontrol ve yönetimi sorunudur. Ya da bunun politik güç kullanımına tahvil edilmesi meselesidir. Hem mal, hem para, hem de hizmetler seviyesinde çok ciddi bir arz artış var. Evet bu da bir krize yol açıyor. Yani kıtlık ve yokluktan kaynaklı değil, varlık ve varlıkların yönetiminden kaynaklı bir kriz sorunu var. Bu ise daha ziyade iktidar güçlerini ilgilendiren bir mücadele ve çatışma alanıdır.
Bu perspektifle bakarak yaşananları değerlendirelim. Geçen hafta yapılan Zirve’ye Almanya Başbakan’ı Angela Merkel damgasını vurdu. Fransa ise Sarkozy’nin zirve öncesi Berlin’de 7 saat süren toplantıya katılarak güçbirliği yapmasıyla dikkat çekti.
AB zirvesinde ise sadece Yunanistan değil, Portekiz ve Irlanda için de yardım fonu oluşturuldu. Yine İspanya, İtalya ve Doğu Avrupa ülkelerinde de olası krizlere karşı tedbirler alındı.
Fakat etkisi yakında görülecek köklü değişimin tohumları da atıldı. 90’ların başında Almanya’ları birleştiren Kohl yönetimi Avrupa’yı da ordusu, merkez bankası ortak parası olan bir devlete dönüştürmeye niyetliydi. Ama Yugoslavya’daki kriz sayesinde ABD bu bu oluşuma darbe vurdu. Daha sonraki çabalar pek sonuç vermedi.
Ortak anayasa, Euro, Merkez Bankası girişimleriyle yeni bir toparlanma gerçekleşti. Ancak 2000’lerin başındaki Körfez Krizinde başta İngiltere ve İspanya’nın ABD’yle hareket ederek Irak işgaline dahil olması, politik birliğe ve ortak hükümet kurulması projesine büyük darbe oldu.
Bundan ders alan Almanya ve Fransa uluslararası sorunlarda daha aktif olmaya başladılar. Afganistan’a, Afrika’ya askeri güç gönderilmesi, Libya’ya müdahalede hızlı davranmaları dikkat çekti.
Politik anlamda merkezileşme konusunda ise ekonominin aygıtları kullanılıyor. Almanya Avrupa’yı yutmak istiyor. Başka deyişle para zoruyla dize getirmek istiyor. Doğu Avrupa ülkelerini pasifize etti. Şu an özellikle’de Güney Avrupa ülkelerini hedef tahtasına oturtmuş durumda. İklim, kültür, yaşam tarzı bakımından Kuzey Avrupa ülkelerinden farklı olan bu ülkeleri adeta asimile etmek istiyor. (Bu benim iddiam da değil, Almanya’da tartışılan bir konu.) İsveç, Norveç, Hollanda, Finlandiya, Avusturya, Fransa üretim, tüketim ve toplumsal yönetimde disipline edilmiş, endüstriyel sistem çarkları içinde farklı bir kültür ile yoğrulmuşlardır. Buna karşılık güneş gören, doğanın hakimiyetine uyumun olduğu, tarımın hakim olduğu, tatil, gezi, eğlence ya da endüstriyel ürün üretim ve yönetimi veya öncelikleri, farklı olan bu uluslar ve kültürler kabul görmüyor. Merkezi AB yolunda hedeflenen tüm çalışmalarda arızalar çıkıyor.
Şimdi Almanya, Fransa öncülüğü krizden çıkış adına verdiği tahhütlere karşılık bu ülkelerin disipline edilmesini, politik, iktisadi ve işletmecilik anlamında denetime alınmasını hedefliyor. Anlaşmaları buna odaklıyor.
Birbaşka dikkat çekici konu ise Ingiltere’nin safdışı edilmesi. Yaşadığı krizin yanı sıra AB’konusundaki eğilimleri ve ABD ile içiçeliği nedeniyle adeta dışlanmış durumda. Tabii İspanya ve Sağ Liberal İtalya’nın da güç kaybetmesi eliminize edilmeleri için tam da bir fırsat.
Büyük birader ABD’nin boş durması, elbet beklenemez. IMF eliyle müdahalesi Stauss Kahn döneminde daha kolaydı. Hele birde sosyal demokrat kimliğiyle Fransa Cumhurbaşkanı olsaydı. ABD için işler çok daha iyi olacaktı. İşte tamda böylesi bir dönemde tecavüzle suçlanarak safdışı bırakılması ve Sarkozy’nin bir bakanının IMF’nin başına getirilmesi karşı bir atak olarak görülebilir.
İkinci ve daha ciddi hamle ise yine Almanya’dan geldi. Hücum hattına özel sektörü de koydu. Devletin ve Avrupa merkez bankasının sağlayacağı fonların krizlere yetmeyeceğini biliyor. Ya da devletlerin devletlere müdahalesinin ters tepeceği de Yunanistan’daki toplumsal tepkiler örneğinde görüldü. İşte bu noktada özel sektör devrede ve devletleri yutuyor. Krizdeki devletler resmen ve fiilen özel sektörle sözleşme yaparak kredi almakta ve bunların denetimine girmektedir.
|
