HAKKÂRİ’NİN NABZI YÜKSEK

20 Temmuz 2011 Çarşamba, 08:47

Güneri Cıvaoğlu /Milliyet

Hakkâri’de bir mahallenin -takma- adı “Kandil...” Asıl adı sadece resmi yazışmalarda kullanılıyor.
Belli ki PKK’nın “merkez üssü” olan Kuzey Irak’taki “Kandil” Dağı’ndan esinlenmişler...
Verdikleri mesaj da çok açık.
Hakkâri’nin bir de yaşamlarını yitiren PKK’lılar için “şehitlik” dedikleri özel mezarlık var.
Araştırmalara göre, Hakkâri’nin dağlara en çok kadın militan gönderdiği bir gerçek.
Az olan nüfusuna oranla dağa en fazla erkek militan gönderen il de Hakkâri.
“Kandil” Mahallesi ve “şehitlik” dedikleri özel mezarlık, bu yüksek oranlarda dağ yollarını tutanların bir “rastlantı” olmadığı işaretlerini veriyor.

DERİN MÜLAKAT
EKOPOLİTİK, Prof. Vamık Volkan’ın eski öğrencilerinden Ayla Yazıcı danışmanlığında bir grupla Hakkâri’de nabız tuttu.
Aralarında ülkücülerin de bulunduğu Türkler ile Kürtlerden harmanlanan 15 genç, Hakkârililerle “derin mülakat (deep interview)” yaptılar.
Vali ve Belediye Başkanı ile İnsan Hakları Derneği de bu araştırmaya destek verdiler.
30 soru yönelterek hem cevapları kaydettiler, hem de yüz ifadesi, ses tonu, beden dili, sosyal profil gibi ölçütlerle değerlendirme yaptılar.
Konuşulan ailelerin içinde, çocuklarını çatışmalarda kaybedenlerin sayısı az değildi.
Ayrıca...
1990’lı yıllarda dağa çıkanların yüzde 70’i ilk altı ayda ölüyorlardı.
Şimdi ise yüzde 70’i için bu süre 5 yıla çıktı.
Öyle de olsa, böyle de olsa “birkaç yıl içinde yaşamını yitireceğini bilerek” dağ yolunu tutuyorlar.
Aileler de uzak olmayan bir gelecekte “önce acı haberin, sonra cansız bedenin geleceğini” yıllar içinde deneyimlemiş.
Buna rağmen, özellikle kültür düzeyi nispeten daha yüksek olan Avrupa’dan dağa çıkanların sayısı artmakta.
Türkiye’de ise “taş atan çocuklar” için “fidelik” deyimini kullanmak yanlış olmaz.
Önce taş attırmakla şartlanan çocuklar daha sonra kurşun atmak için psikolojik olarak hazırlanıyorlar.



MOMENTUM
TERÖR kültürü artık ikinci, hatta üçüncü nesillerin iliklerine işlemekte.
“Ölmeye ve öldürmeye” hazırlanmış kuşaklar geliyor alttan.
“Çözümsüzlük” sürerse artık çok geç olacağından kaygı duymak için çok sebep var.
30 bin can kaybından ve bu rakamın birkaç misli yaralı insanlarımızdan acı yüklü yıllar “yeter!!” noktasına getirdi hepimizi.
Bu psikoloji “Türkiye’nin bütünlüğü içinde insan haklarını, eşitliği, kimliği, kültürü gözeten demokratik barış çözümleri” beklentisini yükseltti.
Dağlardan kumandalı olanların ve önyargılıların dışında toplumun tümünün ortak duygusu ve ortak aklı bu hedefe odaklı.
13 evladımıza pusu yüreklerimizi dağladı, ama Kandil’in hesapladığı bu sabotaj genel psikolojiyi değiştiremez/değiştirmemeli...
Anıtkabir’de ve diğer bazı illerimizde, PKK terörüne “tepki” gösterileri doğaldır/haklıdır.
Ancak... O görüntülerin iyi okunması gerekir.
“Karşı şiddete çağrı“ diye yorumlamak yanılgıdır.
İstenen şey çok açık; “Elbette, dağlar temizlensin ama akan kan da dursun, artık şehir cenazeleri son bulsun.”
İşte bu psikolojiyle oluşan “çözüm” momentumunu ıskalamak tarihi hata olur.
Çözüm için doğru zamandayız.
Politik aktörler de doğru kararların ve tavırların adamları olmalılar.



KIBRIS’TA BALKON KONUŞMASI
ALLAH’ın sopası yok. İşte böyle yapar adamı... Burnundan kıl aldırmayan Kıbrıs Rum Kesimi, 50 yıldır hor gördüğü Türklerden elektrik almak zorunda.
Türkiye’den KKTC’ye su projesi de gelecek yıllarda Güney’deki Rumlara “ihtiyaç fazlası” olarak akıtılabilir.
Rum kesiminde ekonomik grip salgını var.
Krize giren Yunanistan hapşırınca, Kıbrıs Rumlarının üşütmesi doğal bir “sebep-sonuç” olayı.
Dış görünüşte gerilim yüksek gibi algılansa da, aslında Yunanistan ekonomik krizi ve bunun Güney Kıbrıs’a yansıması toplumlar arasında bir çözüme yaklaştırmakta.
Yıllardır ilk kez bu kadar umut verici bir “koşullar altyapısı” oluşmamıştı.
Ancak, Atina’nın ve Kıbrıslı Rumların zaafını gözlerine sokarcasına vurgulamak, psikolojiyi değiştirme riskine açıktır.
Yani...
Sevimsiz söylem “hasta yatağında becerilir” hal dili hata olur.
Baksanıza Güney Kıbrıslı Piskopos “Türklerden elektrik almaktansa mum yakmayı tercih ederim” diyor.
İşte bu “tepkinin Rum geneline taşınmaması gerektiğinin” altını çizmek istiyorum.
Bizim diplomatlar Yunanlıların kompleksini çok iyi bilirler.
Müzakerelerde kafalarındaki çözümü açıkça ortaya koymazlar, önermezler, “bütün diplomatlık hünerlerini kullanarak kafalarındaki çözümün Yunanlı diplomatlara aitmiş gibi onların dile getirmelerini” sağlarlar.

PAPAZ IRKÇI OLUR MU?
Öte yandan Güney Kıbrıslı Piskopos için “din adamı nasıl böylesine ırkçı olabilir?” diye düşünenlere birkaç satırlık açıklama:
“Rum Ortodoks Kilisesi bağımsız ve ulusaldır. O nedenle Rum ırkçılığının da savunucusudur.
İlk Kıbrıs Cumhurbaşkanı Başpiskopos Makarios, Türklere karşı kanlı kıyımın hem fetvacısı hem de bunu yapanların başıydı. Kıbrıs papazları genellikle “Allah nezdinde tüm insanlar eşittir” diye düşünmezler.
.......................................
Bir de Kıbrıs Türkü’nün psikolojisine eğilmek gerek.
Kıbrıs Türkü, Türkiye tarafından bazı negatif algılamaları nedeniyle “onore edilmek” durumundadır.
Alınganlıkları vardır.
Haklıdır da, haksızdır da...
Bu yazıda ayrıntılarına girmiyorum. Ayrı bir yazı konusu.
Ama...
Başbakan Erdoğan’ın onları kucaklayacak bir balkon konuşması yapmasında fayda var