Yeni bir AKP mi geliyor?

25 Eylül 2012 Salı, 08:49

M. Ender ÖNDEŞ /ÖZgür Gündem

M. Ender ÖNDEŞ Güncellenme : 25.09.2012 05:0230 Eylül’de AKP’nin kongresi var. Bu kongrenin daha öncekilerden farkı, Erdoğan’ın köşk hazırlığı içinde olması ve partinin, hükümetin buna göre yeniden şekillendirilme zorunluluğundan kaynaklanıyor. “ANAP Sendromu” diye adlandırılabilecek bir durum ciddi şekilde mümkün çünkü. Bilindiği gibi ANAP, Özal’ın Köşk’e çıkmasından sonra bir daha belini doğrultamamış, Mesut Yılmaz başta olmak üzere geride kalan kimisi emanetçi, kimisi esas kadrolar, bir süre durumu idare etseler de ANAP günden güne erimekten kurtulamamıştı. Gerçi, ANAP’ın tabanda çok güçlü cemaat zemini yoktu ve Özal’ın uçağında gezdirerek büyüttüğü müteahhitler ilk durakta inmeye hazırdılar ama yine de belki bir süre daha idare edebilirdi.


Şimdi Erdoğan Çankaya’ya çıkıyor ve geride kalan kadroyu bu duruma uygun biçimde şekillendirmek istiyor. Ortalık yorum dolu olsa da, kongre akşamına dek bu şekillenmenin ne olacağını -partinin diktatoryal yapısından ötürü- kimse bilmeyecek. O zaman, kimin partiye “renk olsun diye” transfer edildiğini, asıl işlerin kimlerle yürüyeceğini hep birlikte göreceğiz. Ayrıca yasal durum ne olursa olsun, partiyi Erdoğan’ın yönetmeye devam edeceğini de göreceğiz. Bu anlamda Erdoğan aslında “ustalık” derken işleri güçleri değil, kendi oturmuşluğunu anlatıyor. Artık bütün dengeleri gözetmeye çalışan değil, dengelerin gözettiği bir Erdoğan var ve kadroları oluştururken de daha güvenle oluşturuyor, çünkü partide ve partinin sermaye içindeki köklerinde ağzından çıkanı kanun haline getiren bir düzen kurdu.

Bütün sermaye partilerinde öyledir ama 10 yıllık iktidar ve yerleşme halinden sonra AKP’de daha fazla öyledir: Patronlar işleri yürütenin yerinden oynaması istemezler. Varlığını ya da yükselişini AKP’ye borçlu olanlar zaten öyledir. Türkiye gibi işlerin yüzde sekseninin devletle yürüdüğü ülkelerde çarkın dönmesi, çarkı döndüren ekibin yerinde kalması ya da gelecek olanların işleri aksatmamasına bağlıdır. İktidarla birlikte yükselen kesim, işler iyice sarpa sarmadıkça bu “istikrar”ın bozulmasını istemez. İktidar öncesinde de var olan patronlar dünyasının klasik kabileleri ise, aslında çok farklı değildir. Bir yandan iktidar tarafından kollanıp palazlanan ve dolayısıyla pastadan pay alan yeni kesimlerden hoşlanmazlar ve daha fazlasını isterler ama öte yanda da kendi işleri vardır. O işler de yine devlet bağlantılıdır; sık sık azarlansalar da katlanırlar, çünkü neticede çark dönmelidir. Yakın gelecekte “çarkı başka türlü döndürecek” bir ekip görünmüyorsa, yapacak bir şey yoktur.

Kısacası, “kuzuların sessizliği” türünden de olsa “istikrar” onların dinidir. İyi bir patron, burnuyla iş görür; koklar, durumu tartar ve en tehlikesiz yoldan en çok parayı nasıl kazanacağını hesaplar.

Bu yüzden de, ANAP türü fiyasko yerine Kolombiya türü geçişler, mızıldananlar dahil olmak üzere patronlar dünyasının ortak arzusudur. Bilindiği gibi Kolombiya’da bin türlü sabıkası olan, kontr-gerilla çetelerinin hamisi Alvaro Uribe, uzun süren iktidarı boyunca -zaman zaman boykotların da etkisiyle- yüzde 60’larda oy almış; daha sonra yeniden seçilmesi yasa olarak imkansız hale geldiğinde, yerini kendisinden daha beter sabıkalı olan bugünkü devlet başkanı Santos’a bırakmıştı ve onun da oy oranı yüzde 60’ları buldu. Böylece faşizmin üniforma ile ilgili bir şey olmadığı, parlamenter seçimler, normal görünen işleyiş ile en kanlı cinayetlerin pekala bir arada görülebildiği kanıtlanmıştı.

30 Eylül’de hep birlikte göreceğiz. Kendisini “milletin babası” sayan, kürtajdan sezeryana, eğitimden dile kadar her konuda her şeye müdahil olmaya alışmış bir kişilik, geride kimi bırakırsa bıraksın bu tarzından vazgeçmeyecek, iktidar işlerini ve en önemlisi savaşı sürdürecektir. Vitrine konmak ve tabanı etkilemek için alınanların direksiyona geçeceği ise çok şüphelidir; geçenler de iki frene sahip olan “sürücü kursu” arabasında gibi olacaklardır; ya da benim küçükken dizginleri ele almama izin veren arabacı komşumuzun yaptığı gibi... Ben dizginlerle oynayıp atları yönettiğimi sanırdım; çok sonra öğrenmiştim ki onlar zaten yolu biliyorlarmış!

Ekim ayında yeni bir Türkiye’ye uyanacağımızı düşünmek, bu durumda saflık olsa gerek